در ژوئن سال 2017 اینستاگرام اعلام کرد که شروع به تست قابلیتی به نام «محبوبها» کرده که تلاشی است برای بازتولید فهرست دوستان و برای این که کاربران تشویق شوند تا با محدود کردن کسانی که پستهایشان را میبینند، محتوای بیشتری را به اشتراک بگذارند. اخیراً پدیدهای اوج گرفته است که آن را فینستاگرام نامیدهاند: بسیاری از مردم اکانتهای خصوصی جدا میسازند تا فقط توسط دوستان نزدیک خود دنبال شوند. در واکنش به شایع شدن این پدیده، شرکت اینستاگرام تصمیم گرفت قابلیتهای بیشتری برای اشتراک گذاشتن خصوصی محتوا به کاربران بدهد؛ با امکاناتی که تقریباً تمام قسمتهای برنامه را تحت تأثیر قرار میدهد.
بعد از گذشت حدود 18 ماه، برنامهی جدید اینستاگرام برای اشتراکگذاری خصوصی از راه رسیده و با آن چه که در 2017 دیده بودیم بسیار متفاوت است. این قابلیت که «دوستان نزدیک» یا close friends نام دارد تنها محدود به بخش Storyها است. اگرچه این قابلیت از آن چه انتظار میرفت امکانات کمتری ارائه میدهد، اما هنوز هم میتواند دینامیکهای اجتماعی را در اینستاگرام تغییر دهد.
برای استفاده از قابلیت جدید، دوربین مربوط به بخش استوری را باز کنید و یک عکس یا فیلم بگیرید. بعد از این که عکس خود را گرفتید، یک دایرهی سبز رنگ با ستارهای سفید در وسطش میبینید که اگر آن را لمس کنید به شما لیست دوستان نزدیک را نشان میدهد و میتوانید در آن جا افراد را به دایرهی نزدیکان خود اضافه کنید. اینستاگرام بر اساس اکانتهایی که با آنها بیشترین تعامل را دارید، کسانی را برای اضافه کردن به این لیست، به شما پیشنهاد میدهد یا این که میتوانید با استفاده از قسمت جستوجو، لیست خود را تکمیل کنید. رابی استین، از مدیران تولید اینستاگرام میگوید که در آزمایش این قابلیت، هر کاربر حدود دو جین اکانت اضافه کرد.
بعد ازاین، هرگاه که برای استوری خود عکس یا فیلم گرفتید قادر خواهید بود که با لمس دایرهی سبز رنگ، آن را با دوستان نزدیک خود به اشتراک بگذارید و آنها حلقهای سبز رنگ دور استوری شما میبینند. بنابراین وقتی کسی عکسی خصوصیتر را با شما به اشتراک گذاشته باشد، با رنگی متفاوت از حلقههای معمول صورتی و بنفش استوریها متوجه آن میشوید.
وقتی که دوستان خود را به لیست اضافه یا از آن حذف میکنید، برایشان نوتیفیکیشنی ارسال نمیشود و خبردار نمیشوند و برخلاف فینستاگرام کسی نمیتواند درخواست دهد که به دایرهی دوستان نزدیک شما اضافه شود! اگر کسی در لیست شما باشد، عکسهایی را که برای دوستان نزدیکتان میگذارید میبیند، و اگر نباشد نمیبیند. استین میگوید این امتیاز را دارید که دیگرانی که در لیست شما نیستند خبردار نشوند، زیرا بهسادگی فرض میکنند که شما چیزی را با گروه دوستان نزدیکتان به اشتراک نگذاشتهاید.
«لیست دوستان» ایدهی جدیدی نیست و در بیشتر شبکههای اجتماعی هم موفقیتآمیز نبوده است. برای مثال گزارشی در سال 2017 در وبسایت theVerge نوشته شده بود:
سالها پیش دنیس کراولی، از بنیانگذاران شرکت Foursquare، گفته بود که یکی از چیزهایی که کاربران بهشدت درخواست آن را داشتند این بود که بتوانند محتوا را تنها برای گروه کوچکی از دوستانشان به نمایش دربیاورند. Foursquare این ویژگی را در برنامه قرار داد، اما به گفتهی کراولی کمتر کسی از آن استفاده کرد.
فیس بوک هم که مالک اینستاگرام است، لیست دوستان مخصوص به خود را دارد، اما پیادهسازی آن چندان مناسب نبوده است. لیستهای توییتر هم از این نظر متفاوتاند که عمومی هستند و این شرکت در طول سالها هیچ بهبودی اعمال نکرده است.
استین میگوید: «این مسئله به راحتی قابل حل نیست، زیرا که شبکههای اجتماعی همواره در حال تغییرند.» ممکن است روزی کسی از دوستان صمیمی شما باشد اما در طول زمان از هم دور شوید. برای اینستاگرام این مسئله بدین معنا بود که اضافه کردن افراد به لیست و حذف از آن، باید از لحاظ اجتماعی تا جای ممکن بدون دردسر باشد. شرکت امیدوار است که با حذف کردن تمامی نوتیفیکیشنها در خارج از دایرهی سبز، مردم با خیال راحتتری و در گروه کوچکتر، عکس خود را به اشتراک بگذارند.
میتوان انتظار داشت که قابلیت دوستان نزدیک تنها برای به اشتراکگذاری با «دوستان نزدیک» استفاده نشود. به راحتی میتوان تصور کرد که صفحات تجاری و تبلیغاتی، کلوپ هواداران و یا لیستهای VIP ایجاد کنند و برای این افراد محتوای بیشتر و خاصتری را به اشتراک بگذارند. اینستاگرام ابزار خاصی برای مدیریت این لیستها نساخته است، اما دور از انتظار نیست که شرکتهای مختلف فشار بیاورند تا اینستاگرام اجازهی استفادهی تجاری از این ویژگی را بدهد.
با این حال اضافه شدن این قابلیت خبر خوبی است. تعداد زیادی از مردم در حال مهاجرت از فیس بوک به اینستاگرام هستند و این برنامه هم در حال مواجهشدن با مشکل تصادم محتوا است؛ همان مشکلی که در فیسبوک هم وجود داشت. تصادم محتوا در شبکههای اجتماعی حالتی است که دنبال کنندگان شما از گروههای متفاوتی هستند(فرضاً دوستان دانشگاه، خانواده، همکاران و غیره) و با هر کدام از این گروهها حرف متفاوتی برای زدن دارید و گاهی غیرممکن میشود که چیزی به اشتراک بگذارید که با تمام این گروهها ارتباط برقرار کند. زمانی که دوست صمیمی، دوستان سابق، همکارانتان و کسی که شاید یکبار در یک عروسی او را دیده باشید، همزمان عکسی را به اشتراک گذاشتهاید میبینند، در طول زمان علاقهی شما برای به اشتراکگذاری کمتر و کمتر شود.
برای این که اینستاگرام بتواند پررونق بماند، باید فضایی را ایجاد کند که در آن بتوانید تنها با دوستان واقعی خود در تماس باشید. البته ویژگی «دوستان نزدیک» قدمی است در راه نزدیک شدن به این مسیر.