ابزار جاسوسی که در فیلم‌ها و کتاب‌ها از آن‌ها استفاده می‌شود برای خیلی‌ها جذاب است. میکروفن‌های خیلی ریز، دوربین‌های مینیاتوری و فن آوری هایی که اشخاص عادی به آن دسترسی ندارند و فقط یک جاسوس عالی‌رتبه می‌تواند از آن برای به دام انداختن تبهکاران داستان استفاده کند. اما امروزه اوضاع خیلی تغییر کرده است. وسایل پیرامون شما بدون اینکه بفهمید به راحتی می‌توانند جاسوسی شما را بکنند و خیلی وقت‌ها شما هم در این راه، به آن‌ها کمک می‌کنید.
دهه‌ها قبل رمان‌های علمی-تخیلی این وضعیت دیوانه‌وار را پیش‌بینی کرده و گفته بودند وسایل ردیاب، راهشان را به جنبه‌های مختلف زندگی ما باز خواهند کرد. بیشتر وقت‌ها مردم حتی به این موضوع دقت هم نمی‌کنند، اما واقعیت این است که، همه‌چیز از دوربین‌های گوشی‌های هوشمند گرفته تا تلویزیون‌های هوشمند به عمد توسط کسانی کنترل می‌شوند که شما هرگز ندیده‌اید و این کنترل با اهدافی از نظارت دولتی گرفته تا اهداف تبلیغاتی انجام می‌شود.
مفهوم «برادر بزرگ» که جرج اورول در کتاب «1984» از آن استفاده کرده، یک کابوس تکنولوژیک دوطرفه بود. اما این روزها اوضاع چندان هم بی‌شباهت به داستان این کتاب نیست. احتمالا شرکت‌های فوق‌العاده قدرتمند جهان علایق‌تان، چیزهایی که دوست ندارید، مکان جغرافیایی، دوستان، اعضای خانواده و اطلاعات شخصی شما را تحت نظر دارند، مگر اینکه در کلبه‌ای چوبی در جایی دورافتاده بدون الکتریسیته زندگی کنید. شاید به همین دلیل تحت نظر بودن است که حتی خواب شبانه هم سخت‌تر از سابق شده است.
آژانس امنیت ملی آمریکا می‌تواند ایمیل‌های شما را پیش از رسیدن به مقصد بخواند
قانون‌گذاران آمریکا می‌دانند چه‌طور از قانون‌گذاری بحث‌برانگیز تحت نظر در بروند. در سال 2018 کنگره، برنامه‌های آژانس ملی امنیت آمریکا به نام‌های Prism و Upstream را در حالی بازنویسی کرد که در سال 2013 ادوارد اسنودن علنی‌شان کرده بود و موجب غوغای طرفداران حریم خصوصی شده بود. بدی این برنامه‌ها چیست؟ بیایید با Prism شروع کنیم. این تکنولوژی، ارتباطاتی را که مردم با سرویس‌های دیجیتالی مانند ایمیل و ویدئو چت ارسال می‌کنند را جمع‌آوری می‌کند، سپس به سرورهای پایه‌ای متصل می‌شود، در حالی که این ارتباطات هنوز در فضای مجازی در حال حرکت هستند.
گفته می‌شود Prism و Upstream طراحی شده تا به صورت محرمانه ارتباطات افرادی که شهروند آمریکا نیستند را رصد کند. اما این برنامه‌ها «تصادفی» جاسوسی مردم آمریکا را نیز کرده، مثل زمانی که شما با دوست‌تان در مصر اسکایپ می‌کنید. این برنامه اغلب راه اینترنت آمریکایی‌ها را نیز سد کرده است. اگرچه طرز کار این برنامه کمی پیچیده است، سوال بزرگی که همه باید با صدای بلند بپرسند این است که آیا در وهله اول این برنامه‌های حکومتی حق وجود دارند؟ شما قضاوت کنید.
دیگران می‌توانند از طریق دوربین لپ‌تاپ جاسوسی شما را بکنند
همه دوروبرشان دایی، عمو یا کسی را دارند که روی دوربین کوچک لپ‌تاپش را با چسب می‌پوشاند و موجبات خنده‌ی همه را فراهم می‌کند. البته اگر او هرروز لامپ‌ها را بررسی می‌کند تا مبادا در آن میکروفن کار گذاشته باشند و یا کلاه عایق حلبی دارد، زیاده‌روی کرده اما درمورد دوربین‌های لپ‌تاپ حق با اوست. به گزارش نیویورک تایمز، مارک زاکربرگ هم روی دوربین لپ‌تاپش را می‌پوشاند. حالا که آقای فیسبوک هم دوربین‌اش را می‌پوشاند، این کار دیگر خیلی هم بدگمانی به‌نظر نمی‌رسد. قطعا بیشتر مردم مثل زاکربرگ سلبریتی نیستند، بنابراین خبری از میلیون‌ها دنبال‌کننده‌ای نیست که سعی کنند دوربین‌تان را هک کنند تا بتوانند شما را که حین خواندن مقاله‌ای درمورد حقوق شخصی و یا کشیدن نخ دندان هستید، ببینند. اگرچه Digital Spy گزارش داده هکرهای هرزه از مردم بی‌گناهی که برهنه بوده‌اند فیلم‌برداری کرده‌اند و ویدئوها را در وب‌سایت‌های عجیب‌وغریب گذاشته‌اند. از آن‌جا که آژانس ملی امنیت آمریکا بابت هک کردن دوربین‌های آی‌فون شهرتی برای خودش دست‌وپا کرده، هک شدن دوربین‌های گوشی‌تان هم چندان دور از ذهن نیست.
CNET هم گزارش داده مدرسه‌ای در پنسیلوانیا بابت جاسوسی از دانش‌آموزان از طریق لپ‌تاپ‌هایی که به خانه می‌بردند متهم شد، که مسئله‌ای غیرقابل‌بخشش است. در همان مقاله آمده است که اگر می‌خواهید از اتفاقات این چنینی دور بمانید بهترین راه این است که از وب‌سایت‌های مشکوک، تبلیغات عجیب یا دانلودهای نامفهوم دوری کنید. ضمنا در اسراع وقت چند آنتی‌ویروس خوب روی رایانه‌تان نصب کنید.
آمازون اکو و گوگل هوم فقط دستورات شما را اجرا نمی‌کنند بلکه…
الکسا همان دوستی است که همیشه می‌خواستید. الکسا صبور است، با دقت به سوالات‌تان گوش می‌دهد، جواب همه‌چیز را می‌داند و هرچه به او گفته باشید را به‌خاطر می‌سپارد، در واقع، تک‌تک حرف‌ها را، که این خیلی هم عالی است. اما الکسا فقط دستیاری مجازی است و همان‌طور که Wired اشاره می‌کند ابزار کمک خانگی مثل آمازون اکو و گوگل هوم مکالمات شما را ذخیره می‌کنند. حالا بیایید منصف باشیم، میکروفن‌های این ابزار همیشه روشن است با این حال صدای شما را ضبط نمی‌کنند مگر اینکه از کلمه‌ی مخصوص بیدار کردن‌شان استفاده کنید (مثلا الکسا) که چرت‌شان را پاره می‌کند. اما همین که کلمه‌ی بیدارکننده فعال‌شان می‌کند این وسایل می‌توانند هرچه به آن‌ها می‌گویید را ضبط کنند و این فایل‌های صوتی را روی cloud server که در سرزمینی دیگر است ذخیره نمایند.
قبل از اینکه خیلی نگران شوید، خبر خوب این است که شما می‌توانید هر زمانی که بخواهید این فایل‌ها را بازیابی و حذف کنید. اگرچه، اگر هنوز از فکر اینکه ماشینی دائما در حال ضبط شما است درست نمی‌خوابید، حق دارید. آن‌طور که San Diego Union Tribune توضیح می‌دهد، این ابزار گوش‌دهنده، چیزی به نام «الگوریتم بوکش» را به خدمت می‌گیرند. مثل سگتان که آشغال‌ها را بو می‌کشد تا چیز به‌دردبخوری پیدا کند، این الگوریتم در صدای شما دنبال «کلمات کلیدی» که به آن علاقه دارید می‌گردد. چرا؟ برای اینکه چیزهایی را به شما نشان دهد که دوست دارید ببینید. در حالی که آمازون ادعا می‌کند از کلمات کلیدی برای تبلیغات استفاده نمی‌کند، سخت است که گمان بد نبریم.
تابه‌حال فکر می‌کردید گوگل سرچ‌هایتان را ذخیره نمی‌کند؟
طی دهه‌های اخیر هر سوالی را که به ذهن‌مان رسیده از گوگل پرسیده‌ایم و مسائل شخصی شرم‌آور زیادی را با او به اشتراک گذاشته‌ایم. مطمئنا ممکن است فیسبوک جاسوسی لایک‌هایی را بکند که می‌زنیم ولی این گوگل است که همه‌چیز را درمورد جوشی که سال 2009 بالای رانتان درآمد و یک هفته نگرانش بودید می‌داند. گوگل است که می‌داند شما توصیه‌هایی برای ارتباط بهتر با خانواده‌ی همسرتان را سرچ کرده بودید. گوگل می‌داند شما تلفظ سین‌سیناتی را جست‌وجو کرده بودید. گوگل همه‌چیز را درمورد جست‌وجوهای عجیب و غریب شما، دودلی‌های سیاسی‌تان، علاقه‌ی مخفیانه‌یتان به فیلم‌های کمدی-رمانتیک و … می‌داند. از همه ترسناک‌تر اینکه به گزارش واشنگتن پست گوگل هر ورود را با وسیله‌ای که وارد شده‌ایم ثبت می‌کند.
آرام باشید. نفس عمیق بکشید. اگر حالتان را بهتر می‌کند برای خودتان بنویسید که گوگل این اطلاعات را تنها زمانی ثبت می‌کند که با اکانت گوگل یا جیمیل‌تان وارد شده باشید. اما بیایید با این حقیقت روبه‌رو شویم: کاربران جیمیل همیشه لاگ‌این هستند. گوگل به شما اجازه می‌دهد برگردید و تمام جست‌وجوهایی که تا به حال کرده‌اید را بخوانید.
ضمنا بد نیست در مورد «incognito mode» بدانید. Independent توضیح می‌دهد حالت incognito تاریخچه‌ی جست‌وجوهای شما را ذخیره نمی‌کند، البته این حالت نه‌چندان خصوصی، شما را در وب‌سایت‌هایی که از آن‌ها بازدید می‌کنید یا از دید کسی که از اینترنتش استفاده می‌کنید، نامرئی نمی‌کند.
تلویزیون هوشمندتان زیادی هوشمند است
اینکه این تلویزیون‌ها را هوشمند و نه احمق می‌نامند دلیلی دارد. اگر بعد از خرید تلویزیون جدید و گران‌قیمت سامسونگ‌تان دفترچه راهنمایش را نخواندید، CNET به شما یادآوری می‌کند که نه تنها تمام صداهای ضبط شده برای بهبود نرم‌افزار شناسایی صدا، ذخیره و برای شخص ثالث ارسال می‌شوند بلکه کاربران باید به خاطر بسپارند که هر حرفی اطراف تلویزیون زده شود مثلا حرف‌هایی که با دوستانتان در اتاق نشیمن می‌زنید ممکن است ذخیره و ارسال شوند. تصور کنید تلویزیون‌تان یک‌جور آدم است که رازهای همه را بدون آن که درکی از آن داشته باشد برای دیگران بازگو می‌کند.
CNET همچنین جزئیات طرح موسوم به «Weeping Angel» یا فرشته‌ی پاکسازی را که ویکی‌لیکس فاش کرده بود توضیح می‌دهد. گفته می‌شود این طرح برنامه‌ای است که با همکاری CIA و MI5 طراحی شده و وقتی تلویزیون مکالمات‌تان را ضبط می‌کند به نظر خاموش است. طبق گزارش CNBC، رئیس سابق CIA، مایکل هایدن در مصاحبه‌ای تلویزیونی با استفان کولبرت سعی کرد جامعه‌ی آمریکا را با گفتن این که این طرح «Weeping Angel» علیه شهروندان آمریکایی به کار نمی‌رود آرام کند و اینکه
افراد بدی در دنیا هستند که از قضا آن‌ها هم تلویزیون سامسونگ دارند.
در واقع این حرف‌ها بیشتر افراد را آرام نکرد. اگر شما هم هنوز تلویزیون‌تان را از پنجره پرتاب نکرده‌اید، خبر خوب این است که به سادگی می‌توانید جمع‌آوری اطلاعات را از privacy settings غیرفعال کنید.
اسنپ‌چت (Snapchat ) موقعیت مکانی شما را می‌داند
اگر از آن دسته آدم‌های کلک‌باز هستید که به دوست‌تان می‌گویید نمی‌توانید در مهمانی‌اش که در سن‌دیگو برگزار می‌شود حضور داشته باشید چون دارید به کنکان سفر می‌کنید اما در واقع می‌خواهید به دیدن دشمن قسم‌خورده‌ی دوست‌تان در لاس‌وگاس می‌روید، اسنپ‌چت را باز نکنید. یا حداقل تنظیمات‌تان را با دقت اصلاح کنید. طبق گزارش Global News کانادا، هربار که اسنپ‌چت را باز کنید دوستانتان با ویژگی «نقشه‌های اسنپ» موقعیت مکانی شما را می‌بینند.
این هم یکی از ویژگی‌هایی است که می‌ارزد در مورد تغییر تنظیماتش توضیح دهیم. اگر دوست ندارید موقعیت مکان‌تان نشان داده شود، می‌توانید حالت «ghost mode» را فعال کنید که موقعیت‌تان را اعلام نمی‌کند. ساده‌تر بگوییم، اگر می‌خواهید از اسنپ‌چت استفاده کنید ولی دوستانتان نبینند که کجا هستید، قبل از لمس دکمه‌ی «yes» بخوانید و فکر کنید. اگرچه اسنپ‌چت نقشه‌هایش را در اپ پنهان کرده اما درمورد کارکرد این نقشه‌ها توضیح داده است. این کار نه تنها استراتژی مارکتینگ اسنپ‌چت بوده بلکه به گفته‌ی «The Verge» برنامه‌های نقشه‌های اسنپ را در سال 2018 توسعه داده است.
فیسبوک از عقاید سیاسی شما و خیلی چیزهای دیگر باخبر است
اخیرا بدون اطلاع فیسبوک حتی نمی‌توانید یک سوزن را جابه‌جا کنید. گفتن اینکه فیسبوک شما را می‌پاید مثل این است که بگویید زمین گرد است. اما احتمالا وقتی در فیسبوک لاگ‌این می‌کنید از این یکی خبر ندارید. طبق گفته‌ی نیویورک‌تایمز فیسبوک از عقاید سیاسی شما هم باخبر است. حتی اگر در عکس پروفایلتان از حزب موردنظرتان طرفداری نکنید، فیسبوک شخص یا چیزی که طرفدارش هستید شامل صفحه‌ها، افراد یا شرکت‌هایی که از نامزد خاصی حمایت می‌کنند را ردیابی می‌کند. فیسبوک این اطلاعات را دسته‌بندی و محاسبه می‌کند تا شما را در طیف «کاملا آزاداندیش» تا «کاملا محافظه‌کار» قرار دهد. این اطلاعات است که تعیین می‌کند شما چه تبلیغاتی را ببینید. مثلا اگر نامزد ایکس به فیسبوک پول داده باشد تا تبلیغات کمپین به آزاداندیش‌های میانه‌رو نشان داده شود، آن‌ها این تبلیغات را خواهند دید. عجیب نیست؟
البته به گفته‌ی The Verge عجیب‌وغریب بودن فیسبوک به همین‌جا ختم نمی‌شود. در سال 2018 حقیقت ناجور دیگری فاش شد. کاربران اندروید متوجه شدند Facebook Messenger سال‌هاست که تاریخچه تماس‌ها و پیامک‌های آن‌ها را ذخیره می‌کند. البته اگر بخواهیم انصاف را رعایت کنیم باید بگوییم این ویژگی اجباری نیست و می‌توان آن را تغییر داد. بنابراین همان‌طور که فیسبوک باید کاربرانش را درمورد چیزی که قرار است تجربه کنند آگاه کند، کاربران نیز باید به کارهایی که انجام می‌دهند بیشتر دقت کنند. شاید وقتش رسیده قوانین اپلیکیشن را که فقط اوکی می‌کنیم با دقت بخوانیم.
XKeyscore رمز عبور آژانس امنیت ملی آمریکا به تمام داده‌های اینترنتی شما است
با اینکه تابه‌حال کم از تکنولوژی‌های مهاجم آژانس امنیت ملی آمریکا نشنیده‌ایم، گاردین درمورد فراموش‌نشدنی‌ترین جمله‌ی ادوارد اسنودن توضیح می‌دهد:
من از پشت میزم می‌توانم مکالمات تلفنی هرکسی را شنود کنم. از شما و منشی‌تان گرفته تا قاضی ایالتی و حتی رئیس جمهور. همه‌ی این‌ها با داشتن ایمیل شخصی فرد ممکن می‌شود.
در حالی که مقامات رسمی آمریکایی اظهار کردند این امکان‌پذیر نیست، برنامه XKeyscore آژانس ملی امنیت آمریکا دقیقا مثل همان چیزی به نظر می‌رسد که اسنودن گفته بود. اسناد آموزشی XKeyscore پرده از برنامه ای برمی‌دارد که قادر است تقریبا در هر کاری که یک کاربر عادی اینترنت انجام می‌دهد کندوکاو کند و فقط لازم بود که کاربر فرم کوچکی را با بهانه‌تراشی برای جست‌وجو تکمیل کند. دلیلی که به طرز اعجاب‌آوری توسط دادگاه‌ها بازبینی نمی‌شود.
به طور ساده XKeyscore می‌تواند بین محتوای ایمیل‌ها، تاریخچه جست‌وجوی شخص، کلمه‌ای که جست‌وجو کرده‌اند، ابر داده‌هایشان و حتی خوانش هم‌زمانی و کاری که الان انجام می‌دهند جستجو کنند. سندی در سال 2012 منتشر شد که شامل بخشی با عنوان «plug-ins» بود که نشان می‌داد XKeyscore چگونه می‌تواند آدرس‌های ایمیل، شماره‌های تلفن، یوزرنیم، سابقه‌ی چت، لیست دوستان، کوکی‌ها و … اسکن کند. قانون آمریکا، آژانس امنیت ملی ایالات متحده را ملزم کرده که در صورت رصد شهروند آمریکایی هشدار دهند، اما درمورد آمریکایی‌هایی که با فرد غیرآمریکایی حرف می‌زنند یا شهروندان خارجی چه؟ هشدار لازم نیست.
بانک شما اندازه‌ی شش هایتان را می‌داند
هروقت روی خط خدمات مشتریان هر شرکتی بروید، یادتان باشد چه راحت مکالمات شما ضبط می‌شود. برای مثال VC Star گزارش داد که در سال 2017 یک بانک آمریکایی به دلیل اینکه به مشتریانش در مورد ضبط تماس‌هایشان هشدار نداده و قانون کالیفرنیا در این رابطه را نادیده گرفته بود، مجبور شد بیش از یک میلیون دلار جریمه پرداخت نماید.
هیچ‌وقت تکنولوژی که صدای شما را بررسی می‌کند دست‌کم نگیرید. از طرف دیگر گمان نکنید این تکنولوژی همیشه چیز بدی است. برای مثال CreditCards.com توضیح می‌دهد سه بانک از چهار بانک بزرگ آمریکا تماس‌های ضبط شده را با تکنولوژی موسوم به “phoneprinting تحلیل می‌کنند که 147 جنبه برای هر تماس شامل صدای شخص، مدل تلفنی که استفاده شده و محل تماس فرد تعیین می‌شود. قبل از اینکه از این بابت نگران شوید، دلیلش را بدانید. این به این خاطر نیست که این اطلاعات را بفروشند بلکه به عنوان خدمتی به شما و جلوگیری از کلاه‌برداری کارت‌های اعتباری است. اگر شخصی سعی کند هویت شما را بدزدد، این نرم‌افزار می‌تواند صدایش را با صدای شما مقایسه کند و به سادگی متقلبان را شناسایی نماید.
حواستان باشد DNAتان را به چه کسی می‌دهید
این روزها شرکت‌های زیادی به شما اجازه می‌دهند آب دهانتان را در تیوبی بریزید، آن را پست کنید و بفهمید اصلیت خانواده‌ی شما احتمالا مال کجاست.
این کار در ابتدا عالی به‌نظر می‌رسد، اما طبق گزارش Gizmodo، شما پیش از امضای توافقنامه با شرکت‌هایی مثل Helix, Ancestry.com, or 23andMe باید بدانید دقیقا چه اختیاراتی به آن‌ها می‌دهید. اگر قرارداد شرکت‌های mail-in DNA kits vh را با دفت بخوانید متوجه می‌شوید اطلاعاتی خصوصی را دراختیارشان می‌گذارید و به شرکت اجازه می‌دهید تا از نمونه DNA شما هرطور که بخواهند استفاده کنند. اگرچه این شرکت‌ها موفقیت چشمگیر علمی – تخیلی مثل شبیه‌سازی انسان یا هیولای سمی مرداب با صورت شما به دست نمی‌آورند اما این را بدانید که با فرستادن نمونه DNA به آن‌ها اجازه می‌دهید آن را نگه دارند، آزمایش کنند یا در اختیار شخص ثالثی قرار دهند که ممکن است نیت خوبی نداشته باشند. اگر با این قضیه مشکلی ندارد پس موردی نیست فقط مطمئن شوید پیش از امضا قرارداد، آن را می‌خوانید و به گفته‌ی کریستین براون از نویسندگان Gizmodo، این تست‌های تشخیص اجداد آن‌قدرها هم درست و دقیق نیستند.
