امروز از دریچه تاریخ: نخستین رایانه جهان متولد شد

75 سال پیش در چنین روزی یعنی 12 می سال 1941 میلادی اولین رایانه کامل جهان توسط کنراد زوس آلمانی اختراع شد.

با آنکه دستگاه‌های بسیاری به عنوان رایانه به دنیای تکنولوژی معرفی شده‌اند، اما به گواه تاریخ زی 3 را می‌توان نخستین رایانه‌ای دانست که قابلیت کنترل و برنامه نویسی با زبان‌های برنامه نویسی را داشت.

زندگینامه

کنراد زوس ( Konrad Zuse) در 22 ژوئن سال 1910 میلادی در شهر برلین آلمان متولد شد. در طول دوران تحصیل، دانش آموزی خلاق و باهوش بود. او در دوران تحصیل ۳ بار رشته‌ی تحصیلی‌اش را تغییر داد، چون نمی‌دانست که چه چیزی برای او بهتر می‌باشد و خود می‌گفت بین مهندسی و کار هنری دو دل مانده است. آثار بسیار زیبای نقاشی که از او به جای مانده بیانگر استعداد خوب او در زمینه‌ی نقاشی است. ولی در نهایت تصمیم گرفت تا در رشته مهندسی عمران و شهرسازی ادامه تحصیل بدهد.

در زمان تحصیل در دانشگاه، محاسبات پیچیده و سنگین رشته عمران که مدت‌ها وقت مهندسان عمران را می‌گرفت او را برآن داشت تا راه حل ساده‌تری برای رسیدن به پاسخ آنها پیدا کند، چون کنراد معتقد بود که این کار باید توسط یک ماشین انجام گیرد و نه نیروی انسانی، به همین دلیل در سال ۱۹۳۴ به طور جدی تصمیم گرفت یک ماشین پیشرفته برای انجام محاسبات پیچیده‌ی ریاضی بسازد که از ماشین حساب‌های آن زمان کارآمدتر باشد و با برنامه‌های رایانه‌ای نیز به خوبی کار کند، به عبارتی بتوان آن را برنامه ریزی کرد.

او مبنای اعداد را در رایانه‌ی خود به صورت باینری (صفر و یک) در نظر گرفت و سعی کرد تا یک حافظه (Memory) بسازد که قابلیت آدرس‌دهی و ذخیره کردن مقادیر مختلف دیتا (داده‌ها) را داشته باشد. همچنین برای ماشین خود یک بخش کنترل در نظر گرفت که قادر به کنترل کلیه عملیات ماشین باشد. بیشتر بخش‌های این ماشین به صورت مکانیکی کار می‌کرد و تنها بخش برقی آن یک موتور الکتریکی بود که فرکانس دستگاه را بر مبنای Hertz تولید می‌کرد. تعداد بسیار زیادی ورقه‌های کوچک آهنی که با اره مویی بریده شده بودند، قسمت اعظم این دستگاه را تشکیل می‌داد. این ماشین به وسیله یک نوار پانچ و یک نوار پانچ خوان خروجی سیستم (ورودی مثل کیبرد و خروجی مثل پرینتر) از هم مجزا می‌شد و از این لحاظ بسیار شبیه به رایانه‌های امروزی بود.

12 ماه می سال 1941 (در جریان جنگ جهانی دوم) کنراد زوس 31 ساله رایانه‌ای را که ساخته بود در شهر برلین رونمایی کرد. وی ماشین اختراعی خود را «Z3» نام گذاری کرد. از این رایانه به عنوان نخستین رایانه‌ی کامل جهان نام برده شده است.

نیروی هوایی آلمان (لوفت وافه) نخستین سازمانی بود که رایانه‌ی ساخت مهندس کنراد زوس را بکار گرفت. اما نیروهای متفقین که پی به وجود چنین دستگاهی برده بودند، محل استقرار آن را یافته، و در سال 1943 این محل را بمباران و نابود کردند. بعدها معلوم شد که متفقین از طریق جاسوسان خود محل استقرار رایانه‌های Z3 را کشف کرده و بمباران نموده‌اند و به این ترتیب این رایانه به تاریخ پیوست. اما کنراد دست از تلاش برنداشت و در سال 1948 زی 4 را معرفی نمود که نخستین رایانه‌ی بازرگانی (عمومی و در دسترس همگان) در جهان بشمار می‌آید. سرانجام کنراد زوس در دسامبر 1995میلادی و در 85 سالگی درگذشت.