کلید داشتن یک دستگاه بادوام، چه تبلت و چه گوشی هوشمند، مراقبت صحیح از آن و به خصوص باتری آن است. برای افزایش عمر باتری تبلت، باید عادتهای روزمره خود را بازنگری کنیم. با ظهور فناوریهای جدیدتر باتری مانند باتریهای لیتیوم-یون و اخیراً هم سیلیکون-کربن، دستگاههای ما سبکتر شده و چگالی انرژی بالاتری پیدا کردهاند. این ویژگی به آنها ظرفیت نیروی بیشتری میبخشد و به همین دلیل است که بسیاری از گوشیها و تبلتهای مدرن، عمر باتری طولانیتری ارائه میدهند.
این باتریها میتوانند انرژی یا شارژ بیشتری را در فضای کوچکتری ذخیره کنند و برخلاف باتریهای قدیمیتر، “اثر حافظه” ندارند، بنابراین میتوان آنها را در هر زمانی شارژ کرد. اثر حافظه پدیدهای بود که در آن، باتری آخرین وضعیت شارژ کامل خود را به خاطر میسپرد و با هر بار شارژ، ظرفیت مفید آن کاهش مییابد؛ مشکلی که بیشتر در باتریهای نیکل-کادمیوم و نیکل-متال دیده میشد.
اما حتی با وجود این پیشرفتها، شما هنوز هم باید به نگهداری باتری یا بهتر بگوییم، نحوه رفتار با دستگاه و باتری داخلی آن توجه ویژهای داشته باشید. متصل نگه داشتن تبلت یا گوشی به شارژر، اگرچه همیشه بهترین ایده نیست، اما تا زمانی که این کار را به دفعات زیاد انجام ندهید، به دستگاههای جدید آسیب جدی نمیزند. آنها طوری طراحی شدهاند که پس از رسیدن به 100 درصد، جریان برق را قطع کنند.
با این حال، برخی کارشناسان این کار را توصیه نمیکنند، زیرا یک الگوی موسوم به “شارژ قطرهای” ایجاد میکند که میتواند باعث تولید گرما و اعمال فشار بیشتر بر باتری شود. در این مورد بحثهای زیادی وجود دارد. مهمتر از همه، هرچه میزان دشارژ (تخلیه شارژ) کمتر باشد، عمر باتری طولانیتر خواهد بود. بنابراین، بزرگترین عادتی که باید رعایت کنید، پرهیز از تخلیه کامل و مکرر باتری است.
با این حال، برخی شیوههای نادرست دیگر وجود دارند که میتوانند بدون آنکه متوجه شوید، باتری تبلت اندرویدی شما را خراب کنند. در ادامه به بررسی این عادتهای مخرب و راهکارهای جایگزین برای افزایش عمر باتری تبلت میپردازیم.
1. شارژ کردن تا 100 درصد در هر بار؛ وسواسی که باتری را فرسوده میکند
صرف نظر از اینکه در بحث “متصل گذاشتن به شارژر” کدام نظریه را قبول داشته باشید، یک قانون کلی وجود دارد که میگوید بهتر است شارژ دستگاههای مدرن خود را همواره بین 20 درصد تا 80 درصد نگه دارید، نه کاملاً پر. با پرهیز از رسیدن به دو نقطه افراطی، یعنی شارژ کاملاً پر (100 درصد) یا کاملاً خالی (0 درصد)، فشار شیمیایی روی سلولهای داخل باتری کاهش مییابد. این کار، در تئوری، طول عمر و ظرفیت آن سلولها را افزایش میدهد. اگرچه محققان الگوریتمی کشف کردهاند که به طور بالقوه میتواند عمر باتریهای لیتیوم-یون موجود را دو برابر کند، اما این فناوری هنوز به مرحله استفاده عملی نرسیده است که جای تاسف دارد.
این موضوع مفهوم دیگری را در مورد متصل گذاشتن دستگاه به شارژر مطرح میکند. مشکل اصلی، انجام این کار برای یک یا دو بار نیست؛ مشکل، تکرار مداوم آن در یک بازه زمانی طولانی است. هرچه بیشتر این کار را انجام دهید، به طور بالقوه باتری را بیشتر تضعیف میکنید و این در نهایت میتواند به دستگاهی منجر شود که دیگر شارژ خود را برای مدت طولانی نگه نمیدارد. اگر تا به حال از یک دستگاه قدیمی با باتری ضعیف استفاده کرده باشید که حتی با شارژ کامل هم مدت کوتاهی روشن میماند، حتماً این ناامیدی و دردسر را درک میکنید. ممکن است نمایشگر، شارژ 100 درصد را نشان دهد، اما در عمل، باتری نصف زمانی که در ابتدا دوام میآورد، کار میکند.
در حالی که مقداری کاهش عملکرد با گذشت زمان طبیعی است، اما وقتی عمر باتری شما به طور محسوسی کوتاه میشود، ممکن است زمان تعویض آن فرا رسیده باشد. چه خوب میشد اگر آن باتریهای جدیدی که گفته میشود پس از صدها بار شارژ هیچ افتی نمیکنند، روزی به بازار عرضه شوند. آنها میتوانند به طور جدی چرخه عمر و سلامت باتریها را بهبود ببخشند.
راهکارهایی برای افزایش عمر باتری تبلت:
- قانون 20-80 را رعایت کنید: سعی کنید هر زمان که ممکن بود، اجازه ندهید شارژ تبلت شما به زیر 20 درصد برسد و قبل از رسیدن به 100 درصد، آن را از شارژر جدا کنید. بسیاری از تبلتهای اندرویدی مدرن (مانند دستگاههای سامسونگ) گزینهای به نام “محافظت از باتری” (Protect Battery) دارند که شارژ را به طور خودکار در 85 درصد متوقف میکند. فعال کردن این ویژگی یک راه عالی برای افزایش عمر باتری تبلت شماست.
- شارژ کامل را به موارد خاص محدود کنید: اگر میدانید که برای مدت طولانی به شارژر دسترسی نخواهید داشت (مثلاً در یک سفر طولانی)، شارژ کردن تا 100 درصد مشکلی ندارد. نکته کلیدی این است که این کار را به یک عادت روزانه تبدیل نکنید.
2. رها کردن باتری خالی برای مدت طولانی؛ مرگ خاموش باتری
وقتی تبلت یا هر دستگاه شارژی دیگری را به صورت روزانه استفاده نمیکنید، فراموش کردن آن بسیار آسان است. ممکن است آن را در گوشهای رها کنید و در نهایت، باتری آنقدر خالی شود که دستگاه خاموش گردد. زمانی که این اتفاق میافتد، شما به طور بالقوه در حال آسیب رساندن به سلولهای باتری هستید؛ آسیبی که ممکن است به مراجعه به مراکز تعمیر جهت تعویض باتری نیاز پیدا کند، زیرا در بسیاری از دستگاههای مدرن، باتری توسط کاربر قابل تعویض نیست.
باتریهای لیتیوم-یون نباید خالی بمانند و همیشه باید مقداری شارژ داشته باشند. بنابراین، رها کردن آنها در حالت خالی برای دورههای طولانی یک مشکل جدی است. همچنین تخلیه کامل و مکرر آنها نیز مضر است. مهم نیست که باتری در ابتدا چقدر سالم باشد، اگر اجازه دهید برای مدتی طولانی خالی بماند، شما در حال به خطر انداختن جان آن هستید. روزها، هفتهها یا ماهها بدون شارژ میتواند فشار مضاعفی بر باتری وارد کند و اگر این کار را برای مدت طولانی یا به دفعات زیاد انجام دهید، به سلولهای داخلی آن آسیب خواهید زد.
راهکارهایی برای افزایش عمر باتری تبلت:
- از تخلیه کامل جلوگیری کنید: بهترین راه برای جلوگیری از این مشکل، پیروی از قانون بخش قبلی است. یعنی باتری خود را همیشه بالای 20 درصد نگه دارید.
- برای نگهداری طولانی مدت، آن را شارژ و خاموش کنید: وقتی میدانید که قرار نیست برای مدت طولانی (مثلاً چند هفته یا چند ماه) از دستگاه استفاده کنید، آن را تا حدود 50 درصد تا 60 درصد شارژ کرده و سپس به طور کامل خاموش کنید. اگر دستگاه خاموش باشد، باتری آن به کندی تخلیه میشود.
- یک یادآور تنظیم کنید: علاوه بر این، یک یادآور برای خود تنظیم کنید تا هر یک یا دو ماه یکبار دستگاه را روشن کرده و مجدداً آن را تا همان سطح 50 درصد شارژ کنید، مگر اینکه به سفر رفته باشید و به دستگاه دسترسی نداشته باشید. این کار ساده، نقش مهمی در افزایش عمر باتری تبلت شما در بلندمدت خواهد داشت.
3. اتصال به شارژرها یا آداپتورهای متفرقه؛ یک ریسک پرخطر
حتی دستگاههایی که بدون شارژر یا آداپتور برق در جعبه عرضه میشوند، اغلب دارای یک دفترچه راهنما یا مجموعهای از دستورالعملها برای شارژ دستگاه هستند. در این دستورالعملها، سازندگان به صراحت نوع شارژری را که باید استفاده کنید، مشخص میکنند؛ خواه یک شارژر تأیید شده توسط برند، یک شارژر با پشتیبانی از USB-PD (Power Delivery)، یا یک شارژر با ولتاژ خاص باشد. نیازی به گفتن نیست که استفاده از نوع اشتباه شارژر ممکن است اثرات منفی بر دستگاه یا باتری آن داشته باشد.
این امکان وجود دارد که شارژرهای ارزان قیمت یا نامناسب، ولتاژ متغیری را ارائه دهند، جریان برق کمتری را منتقل کنند و دچار مشکلاتی مانند بار اضافی، گرم شدن بیش از حد و مسائل مشابه شوند. فراتر از خود شارژر، این مشکلات برقرسانی میتواند زمانی که از یک کابل USB آسیب دیده یا فرسوده استفاده میکنید نیز رخ دهد.
راهکارهایی برای افزایش عمر باتری تبلت:
- از شارژر اصلی یا معتبر استفاده کنید: همیشه سعی کنید از شارژر و کابلی که توسط سازنده تبلت شما ارائه شده یا تأیید شده است، استفاده کنید. اگر نیاز به خرید شارژر جدید دارید، از برندهای معتبر و شناخته شده خرید کنید.
- کابل خود را بازرسی کنید: همیشه قبل از اتصال دستگاه به شارژ، کابل را برای یافتن آسیبهای قابل مشاهده مانند پارگی، ساییدگی یا خمیدگی شدید بررسی کنید.
- به علائم هشدار دهنده توجه کنید: اگر متوجه شدید که اعلان شارژ به طور متناوب ظاهر و ناپدید میشود (گویی کابل به طور مداوم قطع و وصل میشود)، این یک نشانه خطر است. نوسانات سریع برق، فشار مضاعفی بر باتری، اجزای آن و حتی قطعات داخلی تبلت شما وارد میکند که میتواند در بلندمدت منجر به آسیبهای جدی شود.
یک روز، ممکن است دیگر نگران این مسائل نباشیم، زیرا دانشمندان به طور فعال در حال کار بر روی طراحیهای جدید با مواد جدیدی مانند باتریهای مبتنی بر آب هستند که انرژی بیشتری نسبت به لیتیوم-یون ذخیره میکنند. اما تا آن زمان، رعایت این نکات ساده میتواند به افزایش عمر باتری تبلت شما کمک شایانی کند و شما را از هزینههای تعمیر یا تعویض زودهنگام نجات دهد.

