این روزها توجه افکار عمومی و سازمانهای جهانی به ویروس کرونا و شیوع گسترده آن معطوف شده اما سیستمهای ردیاب خودکار ناسا در “مرکز مطالعات اشیاء نزدیک زمین” در کالیفرنیا به تازگی سیارکی را رصد کردهاند که میتواند حتی نقطه پایانی برای نسل بشر باشد! این سیارک 52768 (OR2 1998) نامیده شده و تخمین زده میشود که طولی در حدود 2.5 مایل (4.1 کیلومتر) داشته باشد.
به عقیده محققان، سیارکی به این بزرگی اگر با زمین اصابت کند، به طور بالقوه میتواند پایان نسل بشر را رقم بزند. همچنین، بر اساس برآوردهای ناسا، این سیارک با سرعتی در حدود 8.7 کیلومتر در ثانیه (31320 کیلومتر در ساعت) در حرکت است. سرعتی حیرتانگیز که حتی تصور برخورد آن با زمین با چنین سرعتی هم بسیار ترسناک است.
این طور که دانشمندان ناسا میگویند، سیارک OR2 1998 با این سرعت، در روز 29 آوریل (10 ادریبهشت 99) به زمین نزدیک خواهد شد.
براساس گزارش انجمن سیارات، هر سیارکی با طول بیشتر از 0.6 مایل (1 کیلومتر) میتواند تهدیدی جهانی محسوب شده و باعث نابودی حیات زمینی شود. ستاره شناسان تخمین میزنند که احتمال اصابت اشیائی به این بزرگی به زمین، هر 100 سال یکبار به اندازه یک به 50 هزار است.
به گفته انجمن سیارات، برخورد این نوع سیارکها میتواند باعث ایجاد گودالی با دهانه 10 کیلومتری یا بیشتر شده، ویرانی جهانی و حتی فروپاشی احتمالی تمدن انسانها را در پی داشته باشد. دکتر بروس بتز (Bruce Betts) از گروه بین المللی اخترشناسان معتقد است: اصابت سیارکهای کوچک (با قطر چند متری) به زمین زیاد اتفاق میافتد اما به علت ابعاد کوچکی که دارند، هنگام ورود به جو زمین میسوزند و در نتیجه آسیب چندانی وارد نمیکنند.
اما با این حال، سیارکهایی مانند شهاب سنگ چلیابینسک که با قطر حدود 20 متر در سال 2013 به شهری با همین نام در روسیه اصابت کرد، میتوانند باعث ایجاد امواجی شوند که سبب شکستن شیشه پنجرهها شده و حتی مصدومیتهایی جزئی هم در پی داشته باشد.
آقای بتز در ادامه میگوید: سیارکی در ابعاد سیارک تونگوسکا (حدود 40 متر که در سال 1908 به سیبری برخورد کرد)، میتواند یک شهر را به طور کامل ویران کرده یا در صورت برخورد با دریا، یک سونامی ایجاد کند.
سیارکهای بزرگتری هم که البته به ندرت به زمین برخورد میکنند، میتوانند باعث ویرانی کل یک منطقه شوند. در واقع هر قدر ابعاد سیارک بزرگتر باشد، خرابی آن هم بیشتر خواهد بود و حتی میتواند فاجعهای جهانی ایجاد کند. اما خوشبختانه هر قدر ابعاد سیارکها بزرگتر میشود، احتمال اصابت با زمین هم کاهش مییابد.
گفته میشود، برخورد سیارکهایی با قطر یک کیلومتر یا بزرگتر میتواند باعث ایجاد آسیب در مقیاس جهانی شوند. این نوع سیارکها میتوانند زمین لرزه، سونامی و سایر آسیبهای ثانویه را در پی داشته باشند که دامنه آن به مراتب فراتر از منطقه برخورد خواهد بود.
برای مقایسه، بد نیست بدانید سیارکی که گمان میرود باعث انقراض نسل دایناسورها شده، اندازهای حدود شش مایل (10 کیلومتر) داشته است. در مورد سیارک جدید 1998 OR2 هم ناسا تخمین میزند قطری بین مایل و 2.54 مایل (1.5 کیلومتر و 4.1 کیلومتر) داشته باشد. این سیارک اولین بار در سال 1987 در اطراف خورشید مشاهده شد و ناسا چرخش مداری آن را در 30 ژوئن 1987 تأیید كرد.
اما سؤالی که در اینجا مطرح است این است که ناسا انتظار دارد سیارک مذکور ماه آینده میلادی تا چه حد به زمین نزدیک شود؟ در جواب باید گفت، در بدترین حالت، این سیارک عظیم الجثه تا حدود 0.04205 واحد نجومی به سیاره ما نزدیک خواهد شد. هر واحد نجومی نیز برابر با میانگین فاصله زمین تا خورشید، یعنی حدود 93 میلیون مایل (149.6 میلیون کیلومتر) است.
بنابراین، سیارک OR2 در تاریخ 29 آوریل (10 ادریبهشت 99) به فاصله 3.9 میلیون مایلی (6.29 میلیون کیلومتری) ما میرسد و از همین رو دانشمندان نسبت به احتمال برخورد آن با زمین نگران شدهاند. این فاصله 16.36 برابر فاصله زمین تا ماه است.
به گفته دکتر بتز، در حال حاضر تعداد معدودی سیارک شناسایی شدهاند که احتمال اصابت آنها به زمین در دههها یا سدههای آتی وجود دارد.
به عنوان مثال ، یكی از بیشترین احتمالها مربوط به سیاركی به قطر تقریباً 37 متر به نام 2000 SG344 است كه با احتمال یک به 1100، در سال 2071 به زمین برخورد خواهد کرد.
اما باید توجه داشت که این گمانهزنیها همواره بر اساس مشاهدات سیارکی انجام میشوند که در آنها قطعیت وجود ندارد.