این روزها شیوع کروناویروس جدید، معروف به کووید-19، آشفتگی جهانیان را در پی داشته و باعث نگرانی‌های فراوانی شده است. اما بهتر است بدانید که این اولین بار نیست که یک ویروس شکل اپیدمی یا همه‌گیری پیدا می‌کند. در همین یک قرن گذشته، شاهد اپیدمی‌هایی به مراتب خطرناک‌تر و فراگیرتر هم بوده‌ایم. اگر تاکنون چیزی از این اپیدمی‌ها نشنیده‌اید، در ادامه از شما دعوت می‌کنیم تا با دیجی رو همراه بوده و مروری بر مهم‌ترین آن‌ها داشته باشید.
شدیدترین اپیدمی‌های قرن بیست و یکم:
2013 – 2016: ابولا
مهلک‌ترین اپیدمی همراه با خون‌ریزی و تب، ابولا بوده است که در دسامبر 2013 در آفریقای غربی شروع شد و بیش از دو سال ادامه داشت. این ویروس بیش از 11300 را نفر را کشت که بیشترشان اهل گینه، لیبریا و سیرالئون بودند.
ویروس ابولا برای اولین بار در سال 1976 شناسایی شد. این ویروس واگیری کمتری نسبت به دیگر بیماری‌های ویروسی دارد ولی حدود 40 درصد از افراد مبتلا را می‌کشد.
این ویروس در سال 2018 بار دیگر در جمهوری دموکراتیک کنگو شیوع یافت و بیش از 2200 نفر را کشت.
2009 – 2010: آنفلونزای خوکی
سازمان جهانی بهداشت آمار مرگ و میر ویروس آنلونزای خوکی یا H1N1 را 18500 نفر اعلام کرده است. این ویروس برای اولین بار در سال 2009 در مکزیک و ایالات متحده آمریکا کشف شد.
طبق گزارش سازمان لنست آمار مرگ و میر این ویروس بین 151700 تا 575000 نفر اعلام شده است.
هشدار همه‌گیری این ویروس در تاریخ 11 ژوئن 2009 شروع شد و تا 10 اوت 2010 ادامه داشت، این ویروس به آن اندازه‌ای که در ابتدا تصور می‌شد، همه‌گیر نبود.
به‌سرعت واکسن این بیماری ارائه شد ولی بسیاری، دولت‌های غربی و به‌خصوص اروپا و سازمان جهانی بهداشت را برای واکنش اغراق‌شده به این بیماری نقد کرده‌اند. علت اینکه بسیاری از افراد، واکنش‌های سازمان‌های جهانی را اغراق‌شده می‌دانند این است که طبق اعلام بخش بهداشت سازمان ملل هر ساله آنفلونزا بین 250 هزار تا 500 هزار نفر را می‌کشد.
2002 – 2003: سارس
نشانگان تنفسی حاد یا سارس برای اولین بار در سال 2002 در گوانگ‌دونگ چین مشاهده شد و سپس در میانه‌های سال 2003 به بحران سلامتی عمومی، به‌خصوص در آسیا، مبدل شد.
این ویروس 774 نفر را کشت که چهار پنجم‌شان در چین و هنگ‌کنگ به این بیماری مبتلا شده بودند. این ویروس از طریق خفاش نعل‌بینی به انسان منتقل شده بود و در نهایت به 30 کشور منتقل شد. نرخ مرگ و میر این ویروس 9.5 درصد است.
2003 – 2004: آنفلونزای پرندگان
ویروس H5N1 آنفلونزای پرندگان در سال 2003 شیوع یافت و بیش از 400 نفر را کشت، که بیشترشان در آسیای جنوبی بودند. ابتدا مزارع پرورش پرندگان هنگ‌کنگ را نابود کرد و سپس به انسان‌ها منتقل شد. سازمان جهانی بهداشت، شرایط اضطراری جهانی را برای مقابله با این ویروس اعلام کرد ولی شیوع این ویروس محدود ماند.
شدیدترین اپیدمی‌های قرن بیستم:
1981 تاکنون: ایدز
تا اینجا کشنده‌ترین اپیدمی دوران مدرن ایدز بوده است که 32 میلیون نفر را در سراسر جهان کشته است. این بیماری سیستم ایمنی بدن را تضعیف می‌کند و به عفونت‌های فرصت‌طلب اجازه می‌دهد در بدن بیمار پیشرفت کنند.
امروزه بیش از 24.5 میلیون نفر به داروهای رتروویروس دسترسی دارند که از پیشرفت این بیماری جلوگیری می‌کند و ریسک آلوده کردن دیگران را به شدت کاهش می‌دهد.
1968 – 1970: آنفلونزای هنگ‌کنگ
حدود یک میلیون نفر به خاطر این بیماری جان خود را از دست دادند. این بیماری که از سال 1968 تا 1970 در سراسر جهان شیوع یافت، کودکان زیادی را به کام مرگ کشاند. این بیماری از هنگ‌کنگ شروع شد، در آسیا گسترش یافت و تا اواخر سال 1968 به ایالات متحده رسید. سپس چند ماه آرام گرفت و دوباره در سال 1969 به اروپا یورش برد.
برای بسیاری از متخصصان اپیدمی، این آنفلونزا یکی از اولین اپیدمی‌های دوران مدرن است که سرعت انتقال بالایی از راه هوا داشته است.
1957 – 1958: آنفلونزای آسیایی
حدود 1.1 میلیون نفر به خاطر این ویروس جان خود را از دست دادند. اپیدمی این ویروس در دو موج شدید شکل گرفت. اولین موج در فوریه 1957 در جنوب چین شکل گرفت. چند ماه بعد این ویروس به آمریکا و اروپا رسید.
این بیماری مشکلاتی جدی در ریه‌ی بیماران ایجاد می‌کرد و به‌خصوص روی افراد مسن‌تر شدت بیشتری داشت.
1918 – 1919: آنفلونزای اسپانیایی
آنفلونزای اسپانیایی با شروع جنگ جهانی دوم بخش بزرگی از جمعیت جهان را به کام مرگ کشاند. 50 میلیون نفر به دلیل این آنفلونزا جان خود را از دست دادند.
این ویروس که از سال 1918 تا 1919 شیوع یافت در مدت کوتاهی توانست جان تعداد بسیار زیادی از مبتلایان را بگیرد.
این ویروس پنج برابر تلفات بیشتری نسبت به تلفات جنگی جنگ جهانی اول داشت. اولین قربانیان این ویروس در ایالات متحده بودند و سپس به اروپا و پس از آن به سراسر جهان انتقال یافت. نرخ مرگ و میر این ویروس بیش از 2.5 درصد بود.
