فیسبوک در کنفرانس سالانهی خود(F8)، از اهداف بلند پروازانهی خود پرده برداشت! فیسبوک به مدت 6 ماه در حال تحقیق و کار بر روی یک پروژهی محرمانه بود. سال گذشته فیسبوک رجینا دوگان، از کارمندان سابق گوگل و از اعضای ارشد DARPA (سازمان دولتی آمریکا که مسئول تحقیق و توسعهی تکنولوژیهایی با کاربرد نظامی است) را استخدام کرد تا رهبری پروژهای سری را بر عهده بگیرد. از آن زمان فیسبوک مشغول توسعه آزمایشگاههای خود و تامین بودجه برای این تحقیقات بود تا بتواند با رهبری رجینا دوگان به هدفش دست یابد.
فیسبوک چندی پیش به دنبال فردی متخصص در BCI برای همکاری دو ساله در پروژهی B8 میگشت و در حال حاضر در حدود 60 مهندس در حال کار بر روی این پروژه هستند!
اما پروژهی B8 چیست؟ تصور کنید در حال چت کردن هستید. البته نه یک چت معمولی که در آن با کیبورد کلماتی را تایپ میکنید، بلکه چتی که در آن با مغزتان مشغول تایپ کردن و گفت و گو با طرف مقابل هستید! حال تصور کنید میخواهید با کسی صحبت کنید که زبان شما را متوجه نمیشود. پس از پایان پروژهی B8، میتوانید با زبان مادری خود با هر شخصی صحبت کنید و هم او متوجه صحبتهای شما شود، و هم شما متوجه صحبتهای او! در واقع این برنامه بدون آن که مستقیما از گوشی استفاده کنید و کلمات را در آن تایپ کنید یا برای آن بخوانید، کار ترجمه را انجام میدهد.
اما شگفتیهای این پروژه در این جا به پایان نمیرسد.در این نوع ارتباط مغز با کامپیوتر(BCI)، لازم نیست هیچ شی خارجی وارد مغز یا بدن شما بشود تا کامپیوتر بتواند فکر شما را بخواند، بلکه امواج تولیدی مغز شما و امواجی که کامپیوتر به مغز شما میفرستد، برای برقراری این ارتباط کافی هستند.
این تکنولوژی که قرار است افکار شما را به متن تبدیل کند، میتواند در هر دقیقه 100 کلمه را از مغز شما بخواند و تبدیل به نوشتار کند که نه تنها از سرعت تایپ کردن به وسیلهی دست بسیار بسیار سریعتر است، بلکه کاملا نزدیک به سرعت صحبت کردن یک فرد معمولی است! از دیگر زمینههایی که این تکنولوژی در آن استفاده خواهد شد میتوان به واقعیت مجازی اشاره کرد. پس از این تکنولوژی، دیگر نیازی نیست با یک کنترل یا گوشی اپلیکیشنهای واقعیت مجازی را کنترل کنید، بلکه فقط فکر کردن به اینکه چه میخواهید کافی است! البته دوگان در این کنفرانس گفت که هنوز راهی سه ساله تا رسیدن به این تکنولوژی در پیش است.
اگر هنوز متعجب نشدهاید (که بعید است!)، باید بگوییم که هنوز یک مورد دیگر مانده است! در آیندهای نزدیک شما میتوانید از طریق پوستتان با مغزتان در ارتباط باشید. فرض کنید چند وزنه با شکلهای مختلف روبروی شما هستند و البته در سوی دیگر اتاق هم یک نفر با یک گوشی هوشمند نشسته است که میتواند سیگنالهای مختلفی مربوط به اشکال مختلف این وزنهها برای شما بفرستد. تکنولوژی دیگر فیسبوک، یک محرک است که به دست شما وصل شده است و به شما اجازه میدهد بدون دریافت هیچ صدایی، متوجه شوید که شخصی که در طرف دیگر اتاق نشسته است کدام شکل را در گوشی خود لمس کرده است!
تکنولوژیهای که فیسبوک به دنبال گسترش و عرضهی آنها است شاید دیوانه کننده باشند و تازگی داشته باشند، اما این موضوعات برای بسیاری اصلا تازگی ندارد! یکی از بزرگترین رقیبان مارک زاکربرگ در مسیر توسعهی این تکنولوژی، ایلان ماسک است. حتما میدانید هر جا که یک ایدهی عجیب و غریب و آیندهنگر وجود داشته باشد، ایلان ماسک هم آن جا حضور خواهد داشت. این بار هم هیچ استثنایی وجود ندارد و فیسبوک برای این که زودتر به این تکنولوژی دست یابد، باید با ایلان ماسک به رقابت بپردازد. البته افراد دیگری هم هستند که در حال کار بر روی تکنولوژیهای این چنینی هستند اما سابقهی مارک زاکربرگ و ایلان ماسک نشان میدهد که خیلی بعید است قبل از رسیدن به این تکنولوژی دست از کار کردن و هزینه کردن بردارند.
آن چه که از گفتههای مارک زاکربرگ و رجینا دوگان نتیجه میگیریم، این است که فیسبوک تلاش دارد تا از این تکنولوژی بیشتر برای ارتباط بین افراد استفاده کند (همانطور که شبکهی اجتماعی فیسبوک دارد این کار را میکند). اما از این تکنولوژی غیر از در ارتباطات بین افراد در بسیاری از زمینهها مانند آموزش و یادگیری هم میشود بهره برد و باید دید که ایلان ماسک و استارتآپ تازه تاسیسش یعنی Neuralink for creating brain interfaces چه برنامهای برای استفادهی بهینه از این تکنولوژی دارند.
امیدوارم بعدا نگویید دروغ سیزده بوده!!
جلل خالق