در افکار عمومی معمولاً با فرمت‌های دیجیتالی فایل‌ها مثل راک‌استار ها برخورد نمی‌کنند، اما اگر با یکی از آن‌ها این برخورد را کرده باشد، آن فرمت ام پی 3 است. اما این مورد رو به پایان است، یا حداقل آن‌طور که مراسم‌های اخیر می‌گویند این‌گونه دیده می‌شود.
ماه گذشته، موسسه‌ی فرانهوفر – تشکیلات واقع در آلمان که توسعه‌ی الگوریتم فشرده‌سازی اطلاعات صوتی را در دهه 80 شروع کرد- برنامه‌ی صدور مجوز خود را برای فرمت دیجیتالی فایل ام پی 3 پایان داد. این حرکت می‌تواند این فرمت را به سایه‌های تاریک اینترنت بسپارد تا فرمت‌های دیجیتالی صوتی بهتر و به‌صرفه‌تری مثل AAC در بین کاربران محبوب‌تر شوند.
باوجوداینکه فرمت ام پی 3 هنوز نسبتاً استفاده‌ی وسیعی برای انواع محتوای اینترنتی دارد، پایان برنامه‌ی صدور مجوز آن تغییر بزرگی در تاریخ رسانه‌ی دیجیتال ایجاد می‌کند. در سال 1998، این فرمت برای کاربران اینترنت به‌عنوان ابزاری برای تبدیل دیسک‌های فشرده (سی دی) به فایل‌های دیجیتالی که تبادل آن‌ها راحت بود به حدی محبوب شد که صنعت موسیقی وحشت کرد و SDMI را عرضه کرد. گروهی متشکل از ناشران عمده‌ی موسیقی، لیبل های ضبط و شرکت‌های الکترونیکی در کنار هم با هدف مبارزه با فرمت ام پی 3 جمع شدند و استاندارد مدیریت حقوق دیجیتال (DRM) را تأسیس کردند تا از کار و سود هنرمندان و شرکت‌های موسیقی در سراسر جهان حفاظت کنند.
همان موقع‌ها بود که نپستر (Napster) با معرفی اپلیکیشن اشتراک‌گذاری فایل های P2P تجارت موسیقی را لرزاند، برنامه‌ای که برای ارسال غیرقانونی موسیقی ام پی 3 بود. این اپ به دانشگاه‌ها و کاربران مختلف در سراسر جهان رسید و صنعت موسیقی می‌توانست تغییر دادن نمای تجارت موسیقی برای همیشه توسط فرمت ام پی 3 را فقط نگاه کند. نهایتاً نپستر به مشکلات قانونی برخورد کرد. اما کار از کار گذشته بود چون اپ های P2P دیگری در طول سال‌ها شکل گرفتند.
وقتی‌که دزدان دیجیتالی موسیقی در حال لذت بردن از آهنگ‌های جدید و مجانی خود بودند و صنعت موسیقی وحشت‌زده بود، اپل وارد گود شد و اولین نسخه از آیتونز را در ژانویه‌ی 2001 معرفی کرد و در ادامه فقط 9 ماه بعد آی‌پاد اصلی با “1000 آهنگ در جیب شما” عرضه شد تا به کاربران اجازه دهد سی‌دی‌هایشان را به دستگاه قابل‌حمل آی‌پاد تبدیل کنند، حرکتی که درنهایت تبدیل به یک محصول غیر پی سی قابل‌حمل برای اپل تبدیل شد (راه را برای ورود آیفون در سال‌های بعد هموار کرد) و به محبوب شدن ام پی 3 پلیر ها کمک کرد (حتی باوجوداینکه آی‌پاد اولین ام پی 3 پلیر در بازار نبود). در سال 2003 اپل شروع به استفاده از فرمت AAC و فراز و نشیب‌های خودش را با DRM و صنعت موسیقی داشت. صنعتی که هنوز تلاش می‌کرد واقعیت اشتراک‌گذاری فایل های دیجیتال را در اینترنت بپذیرد.
سال‌ها بعد، واضح است که اپل بیشتر یک موهبت برای این صنعت بود تا یک دشمن، و درحالی‌که مبارزه برای اجرای DRM برای موسیقی دیجیتال و محتوای فیلمی هنوز در جریان است، شرکت‌هایی مانند اپل و دیگران خریدن موسیقی را مناسب‌تر از شکار کردن آنلاین فایل های ام پی 3 کرده‌اند.
اما در سال 2017 حتی اپل مجبور شد تاکتیک انتشار خود را عوض کند، چون بر اساس گزارش RIAA در سال 2015 دانلودهای دیجیتال گوی سبقت را ربودند. بااین‌حال، دانلودهای دیجیتال باوجود از بین رفتن مجوز ام پی 3 برقرار خواهند ماند.
موسسه‌ی فرانهوفر اعلام کرد:
“بیشتر سرویس‌های رسانه‌ای مانند پخش آنلاین یا پخش رادیو و تلویزیونی از کودک‌های (Codec) مدرن ISO-MPEG مثل خانواده‌ی AAC یا در آینده MPEG-H استفاده می‌کنند”
این موسسه در ادامه‌ی بیانیه خود دلیل پایان مجوز ام پی 3 را این‌گونه بیان کرد:
“این فرمت‌ها می‌توانند قابلیت‌های بیشتری ارائه دهند و کیفیت بالاتری را در حجم کمتری نسبت به ام پی 3 داشته باشند.”
پس این تماماً به این معنی است که فرمت ام پی 3 مرده است؟ البته که خیر. هنوز مقدار قابل‌توجهی از اشتراک‌گذاری آنلاین فایل‌های ام پی 3 در سایت‌های تورنت صورت می‌گیرد که فایل‌های موزیک را در تمام فرمت‌ها (شامل FLAC، Ogg Vorbis و AAC) عرضه می‌کنند. اما مهم‌ترین چیزی که در این زمان ام پی 3 عزیزمان را هنوز کارآمد نگه می‌دارد جدیدترین معضل صوتی ما است: پادکست‌ها.
بر اساس گزارش بنیاد تحلیلی Blubrry “60 درصد پادکست‌ها برای بازپخش on-demand (نوعی مدل انتشار فایل های صوتی تصویری) دانلود می‌شوند.” و خیلی از این فایل‌ها با فرمت ام پی 3 توزیع می‌شوند. این نشان می‌دهد که دقیقاً مانند سیگنال‌های خش‌خش دار رادیو در گذشته، مردم کاملاً از دانلود صداهای موردعلاقه‌ی خودشان با کیفیت پایین‌تر از کیفیت دست‌نخورده‌ی آن‌ها راضی هستند.
اما همان‌طور که عادات ما بیشتر و بیشتر به سمت پذیرفتن استریم کردن می‌رود، به نظر می‌رسد که مدتی دیگر پادکست‌ها گزینه “دانلود برای بعداً” را حذف کنند و بیشتر به سمت مدل استریم کردن محتوا بروند که ما در Spotify و Netlix با آن خو گرفته‌ایم.
فعلاً دفعه‌ی بعدی که پادکست موردعلاقه‌ی خود را دانلود می‌کنید یا تصادفاً به یک آهنگ قدیمی با فرمت ام پی 3 برخورد کردید، به خاطر داشته باشید که شما به فرمتی روبه‌زوال می‌نگرید که مسیر تاریخ اینترنت را عوض کرد.
نظر شما در مورد فرمت MP3 چیست؟
