گروهی از محققین اروپایی نوعی دستگاه با تکنولوژی بسیار بالا طراحی کردهاند که به افرادی که قابلیت تکلم ندارند کمک میکند تا صحبت کنند.
گروهی تحقیقاتی از موسسه Wyss (وایس) در ژنو سوئیس با استفاده از واسط کاربری بین مغز و کامپیوتر، با بیمارانی که از سندرم قفل شدگی کامل (CLIS) رنج میبرند ارتباط برقرار کردهاند. این سندروم تمام بدن بیمار را (به جز فعالیتهای مغزی) فلج میکند. یافتههای این پژوهشگران به صورت مقاله در ژورنال PLOS Biology منتشر شده است.
افرادی که دچار بیماریهایی مثل ALS هستند و یا اعصاب و ستون فقرات آنها به علت تصادف و یا سکته آسیب دیده است دچار قفل شدگی کامل یا CLIS میشوند و بدن آنها کاملا فلج میشود، اما فعالیتهای مغزی این افراد متوقف نمیشود و هوشیاری خود را به طور کامل دارند. به عبارت دیگر مغز و ذهن این افراد درون بدنشان زندانی شده است.
نوع ضعیفتر این بیماری که به نام سندروم قفل شدگی شناخته میشود زمانی اتفاق میافتد که افراد فقط کنترل کمی بر روی چشمهای خود داشته باشند. این حالت در کتاب و فیلم معروف “لباس غواصی و پروانه” (The Diving Bell And The Butterfly) به تصویر کشیده شده است. این کتاب زندگینامه ژان دومینیک بوبی (Jean-Dominique Bauby) است که توسط خود او و فقط با پلک زدن نوشته است.
محققین مرکز وایس نوعی واسط کاربری مغز و رایانه (BSI) غیرتهاجمی را بر روی چهار بیمار که دچار سندروم قفل شدگی کامل شده بودند مورد آزمایش قرار دادهاند. دو نفر از این بیماران به طور کامل فلج شده بودند و دو بیمار دیگر در آستانه فلج شدگی کامل قرار داشتند.
این سیستم BSI قادر بود تا با اندازهگیری میزان اکسیژن خون در مغز بیماران، جوابهای “بله” یا “خیر” این افراد در پاسخ به سوالات شخصی محققین را تشخیص دهد. این بیماران به 70 درصد از سوالات پرسیده شده پاسخ درست دادند. البته برخی از این سوالات کمی پیچیده بود و فقط با بله و خیر امکان پاسخ گویی به آنها وجود نداشت.
نتایج این تحقیق حتی برای پژوهشگران نیز بسیار تعجبآور بود. آنها امید چندانی به برقراری ارتباط با بیمارانی که دچار قفل شدگی کامل شده بودند را نداشتند.
پروفسور نیلز بربائومر (Niels Birbaumer) یکی از نویسندگان اصلی این مقاله در یک کنفرانس خبری اظهار داشت که این نتایج حتی نظرات خود او را نیز تغییر دادهاند. وی ادامه داد در صورتی که این آزمایشها بر روی سایر بیماران نیز موفقیت آمیز باشد می توان امید داشت که امکان برقراری ارتباط معنادار با افرادی که دچار قفل شدگی کامل شدهاند بوجود آید.
همچنین محققین از پاسخ این بیماران به یک سوال مشخص که جواب آن را نیز نمیدانستند بیشتر شگفت زده شدهاند. در چند هفته ای که بیماران مورد این آزمایش قرار گرفتهاند، همواره در پاسخ به این سوال که “آیا خوشبخت هستید؟” جواب بله دادهاند.
بربائومر در این رابطه اظهار داشته که از پاسخ هر چهار بیمار به سوالی که از آنها در رابطه با کیفیت زندگیشان پرسیده شده بسیار متعجب شده است. این بیماران که به طور کامل فلج هستند از مراقبتهایی که از آنها در خانه انجام میشود رضایت دارند و به طور کلی کیفیت زندگی خود را قابل قبول میدانند. در صورتی که این تکنیک به صورت گسترده تر مورد استفاده قرار بگیرد احتمالا تاثیر زیادی بر زندگی افرادی که دچار سندروم قفل شدگی کامل هستند خواهد داشت.