ناسا به تازگی آخرین گزارش دمای جهانی سالانه خود را منتشر کرده که بر اساس آن مشاهده میشود سال 2023 گرمترین سال ثبت شده در تاریخ (از زمان شروع اندازهگیریها در سال 1880) بوده است. دمای جهانی در سال گذشته حدود 1.2 درجه سانتیگراد (معادل2.1 درجه فارنهایت) بالاتر از میانگین دوره مبنای ناسا یعنی سالهای 1951 تا 1980 بوده است.
در مقایسه با دهه 1880، سیاره ما در سال 2023 حدود 2.5 درجه گرمتر بوده است. با یک حساب سرانگشتی میتوان متوجه شد که اکثریت قریب به اتفاق این افزایش دما پس از دوره مبنای ناسا رخ داده است. به عبارت دیگر، در چند دهه اخیر بدترین شرایط را در زمینه گرمایش زمین تجربه کردهایم. اگر به یاد داشته باشید، ماه ژوئیه 2023 گرمترین ماه ثبت شده در تاریخ بود و اکنون سال 2023 نیز به عنوان گرمترین سال به ثبت رسیده است.
گزارش دمای جهانی ناسا و اداره ملی اقیانوسی و جوی ایالات متحده (NOAA) گرمایی را که میلیاردها نفر در سراسر جهان در سال گذشته تجربه کردند، به صورت رسمی و با اعداد و ارقام تأیید میکند؛ به گفته بیل نلسون، رئیس ناسا:
ما با بحران آب و هوایی روبرو هستیم. از گرمای شدید تا آتشسوزیهای جنگلی و بالا آمدن سطح دریاها، میتوانیم ببینیم که زمین ما در حال تغییر است.
ناسا سرش را در برف فرو نکرده و ادعا نمیکند که این یک پدیده طبیعی است. در واقع، این خود ما انسانها هستیم که باعث افزایش دما شدهایم. همانطور که گاوین اشمیت، مدیر موسسه مطالعات فضایی گودارد (GISS) نیز اشاره کرده، این تغییرات دما عمدتاً به دلیل انتشار گازهای گلخانهای ناشی از سوختهای فسیلی بوده است.
با این حال، باید توجه داشت که سال 2023 یک پدیده بیسابقه و استثنایی نبود که کسی نتواند انتظارش را داشته باشد. در واقع، ده سال متوالی است که به طور مداوم رکورد گرمترین سالهای ثبت شده در تاریخ شکسته میشود. در همین راستا، اداره ملی اقیانوسی و جوی ایالات متحده اخیراً گزارش داده که احتمال دارد سال 2024 حتی گرمتر از این هم باشد!
همچنین لازم به ذکر است که در سال 2023 رویدادهای خنککنندهای رخ داد که اندکی باعث کاهش دما شدند. از جمله ذرات آذرآواری در جو ناشی از فوران آتشفشان زیردریایی هونگا تونگا-هونگا هاآپایی در ژانویه 2022. با این حال، این رویدادها نیز نتوانستند با انتشار ثابت گازهای گلخانهای و اثرات گرمایشی پدیده ال نینو در این سال مقابله کنند.
اشمیت میگوید:
تا زمانی که انتشار گازهای گلخانهای ادامه داشته باشد، همچنان رکوردهای جدیدی ثبت خواهیم کرد. و متاسفانه، در سال گذشته یک بار دیگر رکورد جدیدی از انتشار گازهای گلخانهای به ثبت رسید.
اخیراً دولت آمریکا به منظور کاهش سرعت حرکت انسانها به یک دوره آخرالزمانی، اقداماتی انجام داده که از جمله آنها میتوان به راهاندازی مرکز گازهای گلخانهای ایالات متحده اشاره کرد تا به این وسیله، دادههای حیاتی آب و هوایی به راحتی در دسترس قرار گیرد. هچنین، در قانون کاهش تورم که سال گذشته به تصویب رسید، 369 میلیارد دلار برای برنامههای گسترش انرژیهای پاک و مبارزه با تغییرات آب و هوایی اختصاص داده شده است. رئیس جمهور ایالات متحده همچنین متعهد شده است تا سال 2025 سطح انتشار گازهای گلخانهای را به حداقل 50 درصد پایینتر از سطح سال 2005 برساند.
هیچ شکی در این نیست که چنین اقداماتی میتوانند مؤثر باشند، اما به نظر میرسد دیگر زمان حرف زدن به پایان رسیده و ما به سرعت به سمت پیامدهای گرمایش زمین در حال حرکت هستیم. پس وقت آن رسیده که ما انسانها به جای حرف زدن، برگزاری همایشها و تصویب قانونهای متعدد، کاری عملی در راستای نجات حیات زمینیمان انجام دهیم.