دو دستگاه از اولین کامپیوترهای رومیزی جهان به طرز غیرمنتظره‌ای در طی یک خانه تکانی در شهر لندن پیدا شدند! این کامپیوترها که اولین بار در سال 1972 معرفی شده بودند، زمینه‌ساز ظهور کامپیوترهای دسکتاپ امروزی به شمار می‌روند.
این کامپیوترها که مدل Q1 نام دارد، دو نمونه از مجموع سه دستگاه باقی مانده در جهان هستند. شرکت دفع زباله «جاست کلیر» (Just Clear) در حین پاکسازی خانه‌ای در لندن، این گنجینه‌های تاریخی را زیر انبوهی از جعبه‌ها پیدا کرد. کارکنان این شرکت که همواره در تلاش برای نجات و استفاده مجدد از وسایل قابل بازیافت هستند، در ابتدا نمی‌دانستند چه چیزی پیدا کرده‌اند. اما با این حال، تا زمانی که بتوانند تحقیقات بیشتری انجام دهند، آن‌ها را نگه داشتند. هنگامی که جستجوهای اینترنتی نتوانست سرنخی درباره منشأ این دستگاه‌ها به دست دهد، برندان اوشیا (Brendan O’Shea)، بنیانگذار شرکت جاست کلیر، تصمیم گرفت با یک متخصص کامپیوتر مشورت کند.
هنگامی که به آقای اوشیا اطلاع دادند که دستگاهی که کارکنانش پیدا کرده‌اند، در واقع اولین کامپیوتر رومیزی کاملاً یکپارچه با پردازنده تک تراشه در جهان است، به شدت شگفت‌زده شد. این مدل که در دسامبر 1972 با پردازنده اینتل 8008 عرضه شد، از نظر ظاهری بسیار شبیه به یک ماشین تحریر به نظر می‌رسد، اما به گفته کارشناسان، تولید کامپیوتر Q1 یک نقطه عطف مهم در تاریخ تولید رایانه به شمار می‌رود.
کامپیوتر Q1 با طراحی صنعتی منحصر به فرد و نمایشگر پلاسمایی نارنجی نئونی، به عنوان یک دستگاه کاملاً باکیفیت و خوش‌ساخت به بازار عرضه شد. این رایانه دسکتاپ که اولین میکرو کامپیوتر واقعی تولید شده توسط شرکت Q1 نیز محسوب می‌شود، در ایالات متحده ساخته شد و در آن زمان تنها تعداد کمی از آن به بریتانیا وارد شده بود.
اکنون دو کامپیوتر Q1 کشف شده، به عنوان بخشی از یک نمایشگاه فناوری در دانشگاه کینگستون در جنوب غربی لندن در معرض دید عموم قرار گرفته‌اند. آقای اوشیا در خصوص این اتفاق گفته است:
تیم‌های ما در طول پاکسازی خانه‌ها هر روز چیزهای مختلفی پیدا می‌کنند که برخی از آن‌ها دارای اهمیت تاریخی هستند، اما هرگز فکر نمی‌کردم چیزی را پیدا کنیم که تا این حد برای حوزه فناوری و تاریخ رایانه مهم باشد.
گاهی اوقات با وسایلی برخورد می‌کنیم که آنقدر باارزش هستند که بتوان آن‌ها را در حراجی به فروش رساند یا مانند این مورد، در یک نمایشگاه نشان داده شده و حفظ و بایگانی شود. به من گفته شده است که این مدل‌ها بسیار نادر هستند، بنابراین پیدا کردن یک جفت از آن‌ها واقعاً اتفاق هیجان انگیزی است.
این کامپیوترها در زیر انبوهی از جعبه ها پنهان بودند و ما ابتدا فکر می‌کردیم که فقط دو دستگاه محاسباتی ساد و تکه‌ای از تاریخ متعلق به دهه 1970 هستند که اگر پس از پاک کردن اطلاعات آن‌ها امکان استفاده مجدد وجود نداشت، باید روانه فرآیند دفع زباله‌های الکترونیکی خود می‌کردیم.
با این حال، پس از مشورت با مشاوران و انجام تحقیقات در طول زمان، متوجه شدیم که دو مورد از اقلام فوق العاده کمیاب را کشف کرده‌ایم که تنها سه دستگاه از آن‌ها در جهان شناخته شده است.
آقای اوشیا این‌طور ادامه داده که:
ما بسیار مفتخریم که می‌توانیم این قطعات تاریخی را با مردم به اشتراک بگذاریم و در بزرگداشت رایانه‌های قدیمی نقش داشته باشیم.
پاول نو (Paul Neve)، یکی از برگزارکنندگان نمایشگاه و از اعضای بخش علوم کامپیوتر دانشگاه کینگستون نیز معتقد است:
بدون Q1، نه کامپیوترهای شخصی، نه سیستم عامل مک، نه گوشی‌های هوشمند اپل و نه اندروید وجود نداشتند.
پیشگامان اولیه این صنعت در دهه‌های 1970 و 1980، پایه و اساس دستگاه همه کاره امروزی یعنی همان کامپیوتر مدرن هستند که استفاده از آن‌ها در زندگی روزمره بسیار رایج است. ما برای کار، برقراری ارتباط، بهره‌وری و سرگرمی به رایانه‌ها متکی هستیم، اما بدون وجود پیشگامان اولیه همچون Q1 هیچ یک از این‌ها وجود نداشت.
در نمایشگاه فناوری دانشگاه کینگستون 60 کامپیوتر و دستگاه بازی قدیمی از جمله Atari، Sinclair ZX81، ZX Spectrum، Sinclair QL، BBC Micro، Acorn Electron، Amstrad، Commodore و Dragon 32 به نمایش درآمده است. کامپیوترهای Q1 پس از اتمام این نمایشگاه، به حراج گذاشته شده یا به صورت خصوصی فروخته خواهند شد.
