سوکت‌های تاندربولت 3 (Thunderbolt 3) و یو اس بی نوع سی (USB-C) از لحاظ ظاهری شباهت زیادی به هم داشته و موارد استفاده تقریباً مشابهی هم دارند. از همین رو درک تفاوت این دو پورت برای کاربران عادی معمولاً دشوار بوده و نمی دانند این دو دقیقاً چه تفاوت‌ها و وجوه تمایزی با یکدیگر دارند. اگر شما هم جزو این دسته از کاربران هستید، در ادامه با دیجی رو همراه باشید تا به طور مفصل در مورد این دو پورت و شباهت‌ها و تفاوت‌های آن‌ها توضیحاتی ارائه کنیم.
تفاوت واقعی تاندربولت 3 و USB-C در چیست؟
USB-C یکی از جدیدترین روش های اتصال سخت افزاری بر مبنای USB است. یک بروزرسانی بسیار قابل توجه برای این پورت محبوب، که ویژگی های جدید و مهمی را به آن اضافه کرده است. از جمله این ویژگی‌ها می توان به قابلیت ارائه خروجی حداکثر 100 وات برای شارژ انواع دستگاه ها و طراحی متقارن آن اشاره کرد که امکان اتصال بدون توجه به پشت و رو بودن سوکت را فراهم کرده و یکی از بزرگ‌ترین معضلات میکرو یو اس بی را برطرف می‌کند. همچنین این پورت جدید می تواند سرعت انتقال داده‌ای تا 10 گیگابیت بر ثانیه داشته باشد و ویدیوهای 4K را به راحتی به نمایشگر منتقل کند بدون اینکه نیاز به مبدل صوتی برای خروجی صدا داشته باشد.
در سمت مقابل USB، استاندارد تاندربولت را داریم. تاندربولت نیز یک فناوری اتصال سخت افزاری است که حاصل همکاری اینتل و اپل بوده و ترکیبی از فناوری های PCI Express ، DisplayPort و جریان DC محسوب می شود. این امر تاندربولت را به گزینه اتصال همه جانبه برای دستگاه هایی که از آن پشتیبانی می کنند تبدیل کرده و تاندربولت 3 در حال حاضر سریعترین و قدرتمندترین نسخه موجود است. همان طور که می توان انتظار داشت، اتصال تاندربولت اغلب در محصولات اپل یافت می شود، اگرچه برندهای دیگری هم در سراسر جهان از آن استفاده می کنند.
این دو فناوری اتصال برای چندین سال کاملاً از هم جدا بودند و هر کدام از دستگاه های مختلفی پشتیبانی می کردند. با این حال، با گذشت زمان، این مسئله کمی تعدیل شد و دو فناوری رفته رفته شباهت بیشتری به یکدیگر پیدا کردند.
در زمان معرفی پورت USB-C، هر دو فناوری آن قدر به هم شباهت پیدا کرده بودند که تاندربولت 3 نیز تنها برای اتصال از طریق درگاه های USB-C طراحی شد. بنابراین، شرکت های تولید کننده سخت افزار شروع به اضافه کردن سخت افزار اضافی به اتصالات USB-C کردند تا امکان اتصال و شناسایی دستگاه‌های تاندربولت 3 نیز از طریق این پورت مهیا شود. در واقع، قابلیت های تاندربولت به پورت های جدید USB-C اضافه شد و به نوعی این دو درگاه ورودی در هم ادغام شدند.
تاندربولت 3 چه قابلیت‌هایی به USB-C اضافه می‌کند؟
می توان گفت تاندربولت 3 مشابه یک افزونه برای USB-C عمل کرده و قابلیت های بیشتری به این پورت استاندارد اضافه می کند. از جمله ویژگی‌های کلیدی تاندربولت 3 می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سرعت اتصال 40 گیگابیت بر ثانیه که بسیار بیشتر از آن چیزی است که USB-C به تنهایی ارائه می‌کند.
- پشتیبانی از حداکثر 2 نمایشگر 4K یا یک نمایشگر 5K برای ارائه خروجی صوت و تصویر
- پشتیبانی ذاتی از داده‌های صوتی
- برای فواصل طولانی‌تر، به کابل‌های ویژه‌ای نیاز دارد تا مانع کاهش سرعت شود.
- امکان اتصال سریالی چندین دستگاه متصل به هم و دسترسی به همه آن‌ها توسط یک رایانه
- سازگاری با تمام دستگاه هایی که نیاز به اتصال تاندربولت 3 دارند و همچنین همه دستگاه های USB
آیا یک پورت USB-C می‌تواند فاقد پشتیبانی از تاندربولت 3 باشد؟
بله. بسیاری از درگاه های USB-C از قابلیت های تاندربولت 3 برخوردار نیستند و فقط از طریق پروتکل های نسل اول و دوم USB 3.1 برقراری اتصال را ممکن می کنند. به همین دلیل، در حال حاضر پورت ها دارای یک سیستم نامگذاری ناخوشایند هستند و تولید کنندگان مجبورند به صورت صریح از عبارت “USB-C Thunderbolt 3” برای مشخص شدن پشتیبانی از تاندربولت 3 استفاده کنند. بنابراین اگر دستگاهی که خریده‌اید، این عبارت را بر روی جعبه و یا دفترچه راهنمای خود دارد، یعنی از هر دو استاندارد تاندربولت و یو اس بی پشتیبانی می کند.
با این حال، توجه داشته باشید که برعکس این موضوع صادق نیست. یعنی یک درگاه تاندربولت 3 همواره می تواند به عنوان یک درگاه USB-C هم عمل کند. بنابراین، برخلاف گذشته که شاهد پورت های تاندربولت مجزا از یو اس بی بودیم، هیچ درگاه ویژه و جداگانه تاندربولت 3 وجود ندارد. با این وجود، کابل های مخصوصی برای تاندربولت 3 وجود دارد که برای دستیابی به تمام قابلیت های این پورت، استفاده از این نوع کابل‌ها ضروری است. بنابراین هنگام خرید حتماً این نکته را در نظر داشته باشید.
اگر می خواهید بدانید که آیا پورت USB-C دستگاه شما از استاندارد تاندربولت 3 پشتیبانی می کند یا نه، به دنبال آرم کوچک Thunderbolt باشید که در صورت درج شدن بر روی دستگاه، این مسئله را تأیید می کند. این آرم هم بر روی درگاه لپ تاپ و هم بر روی کابل ممکن است درج شده باشد و در مجموع، پورت تاندربولت معمولاً همراه با آرم است. البته همیشه استثناهایی هم وجود دارد، بنابراین پیشنهاد می کنیم، همواره دفترچه راهنما و مشخصات محصول خریداری شده را به دقت مطالعه کنید.
آیا تاندربولت 3 بهتر از USB-C است؟
USB-C به هیچ عنوان پورت بدی نیست. این پورت جدید در مقایسه با نسل های گذشته از سرعت بسیار بالاتری برخوردار بوده، سازگاری بهتری با دستگاه‌ها داشته و برای شارژ لوازم جانبی هم بسیار مناسب‌تر است. بنابراین، اگر لزومی به استفاده از پورت تاندربولت 3 نداشته باشید، با USB-C هیچ کم و کسر خاصی را احساس نخواهید کرد. اما با تمام این احوال، اگر بخواهیم پاسخ صریحی به سؤال مذکور بدهیم، باید بگوییم تاندربولت 3 از نظر اصولی بهتر از USB-C است.
با توجه به اینکه USB4 نیز در دست توسعه بوده و در راه است، استاندارد USB در آینده می تواند بسیار بهتر و پیشرفته‌تر شود. اما در حال حاضر، شکی نیست که تاندربولت 3 استاندارد سریع‌تر و تواناتری است. پس، چرا شرکت های تولید کننده سخت افزار، تمام درگاه های USB-C را به تاندربولت 3 تبدیل نمی کنند؟
به یاد داشته باشید که USB و تاندربولت سال‌های متمادی رقیب یکدیگر بوده‌اند و هر کدام سعی داشتند تا برتری خود را بر دیگری اثبات کنند. حال، درست است که روند همگرایی این دو پورت شروع شده، اما هنوز این مسیر به انتها نرسیده و سازگاری دستگاه‌ها در برخی موارد همچنان مسئله‌ای اساسی است. همان طور که هنوز معلوم نیست پورت جدید و یکپارچه‌ای که از ادغام این دو پورت قرار است ایجاد شود، چه نامیده خواهد شد.
از طرف دیگر همان طور که اشاره کردیم، افزودن پشتیبانی از تاندربولت 3 به USB-C مستلزم تعبیه سخت افزار اضافی و مخصوص است که باعث می شود هزینه تولید دستگاه ها بیشتر شود. بنابراین، برخی از شرکت ها ممکن است نخواهند برای اضافه کردن پشتیبانی از تاندربولت 3، این هزینه اضافی را متحمل شوند، به خصوص در مورد دستگاه های مقرون به صرفه و ارزان‌تر. در این بین، برخی شرکت ها هم ترجیح می دهند برای کاهش هزینه‌ها، تنها یکی از درگاه‌ها را با پشتیبانی از تاندربولت 3 طراحی کنند، در حالی که سایر درگاه ها صرفاً از نوع USB-C هستند. این مسئله همچنین باعث می شود طراحی دستگاه راحت‌تر شده و از لحاظ کارایی نیز قدرت خوبی داشته باشد.
در نهایت باید به این نکته هم اشاره کنیم که برای پشتیبانی از تاندربولت 3، دستگاه باید از پردازنده‌های اینتل استفاده کند که این مورد هم یکی از موانع موجود بر سر گسترش هر چه بیشتر پورت تاندربولت محسوب می شود.
