ویروس کامپیوتر، یک برنامه است که خود به خود تکثیر می‌شود و از یک رایانه به رایانه‌ی دیگر انتقال می‌یابد.
ویروس‌های کامپیوتر درست مانند میکروبی که انسان‌ها را آلوده و سلامت آنها را به خطر می‌اندازند و از فردی به فرد دیگر منتقل می‌شوند، باعث اختلال در کار رایانه‌ها می‌گردند. به این صورت که اطلاعات را از بین برده و یا سبب کندی یا ناکارآمد شدن برنامه‌ها می‌شوند.
بعضی از ویروسها فقط مزاحمت‌های کوچکی ایجاد می‌کنند؛ اما وجود برخی دیگر گاه ممکن است باعث به وجود آمدن مشکلات بزرگ و جبران ناپذیری شوند. ویروسها ممکن است اطلاعات رایانه را به طور کامل از بین ببرند یا آن ها را تغییر دهند، اطلاعات موجود در رایانه را سرقت کنند، برنامه‌هایی را بدون درخواست کاربر به اجرا درآورند یا حتی، رایانه را به طور کامل از کار بیندازند.
رایانه‌ها چگونه توسط ویروسها آلوده می‌شوند؟
ویروسها به روش‌های مختلف کامپیوترها را آلوده می‌سازند. به طود مثال از طریق لوح فشرده (سی دی)، پست الکترونیک (ایمیل)، پوشه (فایل)هایی که از اینترنت دانلود می‌شود یا حتی پوشه‌های حاوی موسیقی و فیلم و بازی. شبکه‌‌های رایانه‌ای نیز یکی از معمول‌ترین و گسترده‌ترین راه‌ها برای انتقال ویروس از یک رایانه به تعداد زیادی رایانه ی دیگر به طور همزمان هستند.
در زمان‌های گذشته اگر ویروسی به رایانه‌ای راه پیدا می‌کرد، نمی‌توانست آن را آلوده کند یا به رایانه‌ی دیگری منتقل شود، مگر آن که کاربر، آن را به طور ناخواسته اجرا می‌کرد؛ اما ویروس‌های کنونی به خودی خود میتوانند رایانه‌ها را آلوده کنند، تکثیر شوند و به رایانه‌های دیگری انتقال یابند. از آن جا که امروزه اغلب رایانه‌ها به شبکه‌ی جهانی اینترنت متصل هستند، ویروسها به راحتی و در عرض چند لحظه میتوانند از یک سوی کره‌ی زمین به سوی دیگر آن منتقل شوند.
در اینجا لازم است بیان کنیم که تنها پنج درصد از ویروس‌های رایانه‌ای دارای اثرات تخریب هستند و بقیه فقط از یک سیستم به سیستم دیگر منتقل می‌شوند. با توجه به این مطلب این پرسش مطرح است که چگونه از ویروسی شدن رایانه‌های خود آگاه شویم. بنابراین در ادامه با دیجی رو همراه شوید.
نشانه‌های وجود ویروس در کامپیوتر
معمولاً سیستمی که به ویروس آلوده می‌گردد نشانه‌هایی را از خود نشان می‌دهد که با دقت در آنها می‌توان به ویروسی بودن احتمالی رایانه پی‌برد. در ادامه به معرفی بعضی از این نشانه‌ها می‌پردازیم. اما باید دقت داشت که این نشانه‌ها ممکن است در اثر عوامل غیرویروسی نیز آشکار شود. با این حال اگر رایانه‌ای بطور عادی کار می‌کرده و ناگهان و بدون هیچگونه دستکاری، این علایم را از خود نشان می‌دهد، احتمال وجود ویروس بیشتر است:
- در هنگام راه‌اندازی سیستم، رایانه قفل می‌کند و به احتمال زیاد پیغام‌های غیرمعمولی روی صفحه ظاهر می‌گردد.
- هنگام اجرای برنامه‌ها، پیغام کم بودن حافظه ظاهر شده و برنامه اجرا نمی‌شود.
- در کار چاپگر اختلال بوجود می‌آید یا بدون هیچگونه فرمانی توسط کاربر، چاپگر شروع به کار می‌کند.
- دسترسی کاربر به برخی از درایوها وجود ندارد.
- هنگام اجرای فایل‌ها، پیغام File is Damaged یا File is Corrupted به نمایش در می‌آید.
- هنگام اجرای یک فایل، پیغام‌های غیرعادی روی صفحه نمایش ظاهر می‌شود.
- هنگام کار در محیط‌های گرافیکی، تصاویر به هم ریخته می‌شوند.
- صداهای غیرمعمول یا موزیک از بلندگوهای کامپیوتر به خودی خود پخش می‌شود.
- سیستم هنگام اجرای یک برنامه قفل می‌کند و حتی گاهی فشردن کلیدهای Ctrl+Alt+Del نیز نمی‌تواند سیستم را دوباره راه‌اندازی نماید.
- اطلاعات بخشی از هارد دیسک و یا تمام آن بطور ناگهانی از بین رفته یا ناخواسته فرمت می‌شود.
- اندازه فایل‌های اجرایی افزایش می‌یابد.
- خاصیت‌های فایل‌های اجرایی تغییر می‌کند.
- سرعت سیستم بصورت نامحسوسی کاهش پیدا می‌کند.
- اطلاعات Setup رایانه از بین می‌رود.
- نرم‌افزارهای موجود در حافظه با خطا اجرا شده یا به طور کلی اجرا نمی‌شوند.
- بعضی برنامه‌ها به خودی خود سعی در برقراری ارتباط با اینترنت دارند.
- هنگام کار با اینترنت مقدار ارسال و دریافت اطلاعات به طور ناخواسته افزایش یافته و سرعت اینترنت به شدت کاهش می‌یابد.
- نامه‌های الکترونیکی به صورت ناخواسته از روی سیستم ارسال شده و یا دریافت می‌شود.
البته ویروس‌هایی نیز وجود دارد که شناسایی‌شان به راحتی صورت نمی‌گیرد و نرم افزارهای امنیتی توانایی شناسایی آنها را دارند.
