مهاجرت پرندگان یکی از پدیده‌های شگفت‌انگیز در دنیای طبیعی است که همواره توجه دانشمندان و علاقه‌مندان به طبیعت را به خود جلب کرده است. بر اساس پژوهش‌های جدید، فرضیه‌ای که مدت‌ها بر این اساس بود که پرندگان با مهاجرت به مناطق گرم‌تر در فصل زمستان انرژی خود را صرفه‌جویی می‌کنند، به چالش کشیده شده است. این مقاله به بررسی جزئیات این پژوهش و پیامدهای آن بر درک ما از رفتار پرندگان می‌پردازد. با دیجی رو همراه باشید.
پژوهش اخیر که با استفاده از دستگاه‌های شناسایی کوچک و پیشرفته انجام شده، بینش‌های بی‌نظیری درباره پیامدهای فیزیولوژیکی مهاجرت پرندگان ارائه می‌دهد. برای اولین بار، دانشمندان توانستند ضربان قلب و دمای بدن توکاهای سیاه را در طول دوره مهاجرت آن‌ها به طور مداوم پیگیری کنند. این اندازه‌گیری‌ها هر 30 دقیقه از پاییز تا بهار انجام شد و داده‌های بسیار ارزشمندی را جمع‌آوری کرد.
نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که پرندگان در واقع هیچ مزیت انرژی کلی از مهاجرت به مناطق گرم‌تر به دست نمی‌آورند! نیلز لاینک (Nils Linek)، یکی از نویسندگان اصلی این مطالعه و محقق مؤسسه ماکس پلانک رفتار جانوری، در این رابطه گفته:
ما هرگز انتظار نداشتیم که کشف کنیم پرندگان با فرار به مناطق گرم‌تر هیچ مزیت انرژی کلی به دست نمی‌آورند.
پژوهشگران با جراحی و قرار دادن حسگرهای پیشرفته در بدن 120 پرنده توکای سیاه در جنوب آلمان، به جمع‌آوری حدود یک میلیون داده پرداخته‌اند. برخی از این پرندگان به سمت اسپانیا و فرانسه مهاجرت می‌کنند، در حالی که دیگران به طور دائم در همان منطقه باقی می‌مانند.
یکی از کشفیات شگفت‌انگیز این پژوهش این بود که پرندگان مهاجر از یک استراتژی جدید برای صرفه‌جویی در انرژی استفاده می‌کنند: آن‌ها سه هفته قبل از حرکت، متابولیسم خود را با “کاهش دمای داخلی بدن” کاهش می‌دهند. اما این آماده‌سازی برای مهاجرت در نهایت منجر به صرفه‌جویی کلی در انرژی در طول اقامت آن‌ها در مناطق گرم‌تر نمی‌شود.
اسکات یانکو (Scott Yanco)، یکی دیگر از نویسندگان اصلی این مطالعه از مرکز تنوع زیستی و تغییرات جهانی ییل، در بیانیه‌ای گفت:
مدل‌سازی انرژی که در این مطالعه انجام دادیم پیش‌بینی کرده بود که مهاجرت باید به وضوح منجر به ایجاد مازاد انرژی شود، زیرا حفظ دمای بدن در اقلیم‌های ملایم به طور قابل توجهی آسان‌تر است.
در پاسخ به این تضاد، دانشمندان این فرضیه را مطرح کرده‌اند که برخی چالش‌های پنهان ممکن است هرگونه مزیت حرارتی به دست آمده از اقامت در مناطق گرم‌تر را از بین ببرد. یانکو به نشریه نیوزویک گفت:
ممکن است آن‌ها (پرندگان مهاجر) مجبور باشند در منطقه گرم‌تر بیشتر حرکت کنند تا همان مقدار غذا را به دست آورند، یا شاید تحت تعقیب شکارچیان باشند و همه این‌ها باعث مصرف انرژی بیشتر می‌شود.
او همچنین توضیح داد که این جابجایی حتی اگر هیچ مزیتی از بابت صرفه‌جویی انرژی نداشته باشد، می‌تواند مزایای تولید مثلی داشته باشد. به گفته این محقق:
شاید آن‌ها از صرفه‌جویی در انرژی برای تولید مثل استفاده می‌کنند. ممکن است این باعث تولید تخم‌های بزرگ‌تر یا با کیفیت بالاتر شود.
پیامدهای این مطالعه فراتر از درک رفتار پرندگان است. یسکو پارتکه، نویسنده ارشد و رهبر گروه تحقیقاتی در مؤسسه پلانک، که به مدت دو دهه مهاجرت پرندگان توکای سیاه را مطالعه کرده، در بیانیه‌ای گفته:
درک زیرساخت‌های فیزیولوژیکی مهاجرت به ما امکان می‌دهد که بهتر پیش‌بینی کنیم کدام گونه‌ها ممکن است سازگار شوند، کدام‌ها ممکن است الگوهای مهاجرتی خود را تغییر دهند و کدام گونه‌ها ممکن است در معرض خطرات بیشتری قرار بگیرند.
در نهایت، این پژوهش نه تنها فرضیه‌های قدیمی را زیر سوال می‌برد، بلکه به ما کمک می‌کند تا بهتر درک کنیم چگونه تغییرات اقلیمی ممکن است بر رفتار پرندگان تأثیر بگذارد و نیازهای اکولوژیکی آن‌ها را تغییر دهد. این اطلاعات می‌تواند به حفاظت و مدیریت بهینه گونه‌های مختلف کمک کرده و ما را در مواجهه با چالش‌های آینده یاری رساند.
