مدیرعامل شرکت متا، مارک زاکربرگ، به تازگی پیشبینیای جسورانه مطرح کرده که میتواند آینده فناوری را دگرگون کند. بر اساس گفتههای او، گوشیهای هوشمند که امروزه بخش جداییناپذیری از زندگی ما هستند، ممکن است به زودی جایگاه خود را از دست بدهند و به حاشیه رانده شوند. در عوض، فناوری جدیدی در حال ظهور است که با حذف نمایشگرهای فیزیکی، شیوه تعامل ما با دنیای دیجیتال را متحول خواهد کرد. این ادعا ممکن است در نگاه اول عجیب به نظر برسد، اما شواهد نشان میدهد که رقابت برای تحقق این آینده از همین حالا آغاز شده است. با دیجی رو همراه باشید.
برای نزدیک به سه دهه، گوشیهای هوشمند به عنوان ابزاری کلیدی در زندگی روزمره ما مورد استفاده قرار گرفتهاند. اما زاکربرگ معتقد است که دوران سلطه آنها رو به پایان است. او پیشبینی میکند که در کمتر از یک دهه آینده، عینکهای هوشمند جای گوشیهای موبایل را خواهند گرفت و تبدیل به ابزار اصلی برای ارتباطات دیجیتال خواهند شد. این تحول، اگر به واقعیت بپیوندد، دنیای فناوری را به کلی دگرگون خواهد کرد.
شاید این ایده غیرممکن به نظر برسد، اما شرکتهای بزرگ فناوری از جمله متا، اپل، گوگل و سامسونگ در حال سرمایهگذاری چندین میلیارد دلاری در حوزه واقعیت افزوده (AR) و هوش مصنوعی (AI) هستند تا این آینده را به حقیقت تبدیل کنند. اما پرسش اساسی این است که آیا مردم آمادهاند که گوشیهای هوشمند خود را برای همیشه کنار بگذارند؟!
آیا دوران گوشیهای هوشمند به پایان رسیده است؟
ما روزانه صدها بار گوشی خود را چک میکنیم. این دستگاهها برنامههای روزانه، ارتباطات اجتماعی و حتی شیوه خرید ما را مدیریت میکنند. اما در عین حال، بسیاری از کاربران احساس میکنند که وابستگی به گوشیهای هوشمند بیش از آنکه یک مزیت باشد، به یک معضل تبدیل شده است. اعلانهای بیپایان، خستگی ناشی از نگاه کردن مداوم به صفحه نمایش و استرس دائمی برای آنلاین بودن، برخی از دلایلی هستند که باعث شده بسیاری از افراد به دنبال جایگزینی برای گوشیهای هوشمند باشند.
زاکربرگ آیندهای را تصور میکند که در آن دیگر نیازی به بیرون آوردن گوشی از جیب نخواهید داشت. در عوض، تمامی تعاملات دیجیتال مانند ارسال پیام، برقراری تماس، مسیریابی و سرگرمی، مستقیماً از طریق نمایشگرهای هوشمند روی عینکهای واقعیت افزوده قابل مشاهده خواهند بود.
پروژه اریون متا؛ گامی بزرگ به سوی آینده واقعیت افزوده
این ایده صرفاً یک پیشبینی نیست، بلکه متا در حال حاضر در مسیر عملی کردن آن قرار دارد. در رویداد Meta Connect 2024، این شرکت از پروژهای به نام اریون (Orion) پردهبرداری کرد که به گفته متا، پیشرفتهترین عینک هوشمند ساخته شده تاکنون است. این عینکها دارای نمایشگرهای هولوگرافیک هستند که امکان نمایش تصاویر مجازی را در دنیای واقعی فراهم میکنند. کاربران میتوانند بدون نیاز به لمس گوشی، پیام ارسال کنند، تماس بگیرند یا مسیریابی کنند.
برخلاف تلاشهای قبلی در حوزه واقعیت افزوده، پروژه اریون صرفاً یک گجت جانبی نیست، بلکه هدف آن جایگزینی کامل گوشیهای هوشمند است. این فناوری با بهرهگیری از ردیابی حرکات چشم، فرمانهای صوتی و ژستهای حرکتی دست، تعامل کاربران با محتوای دیجیتال را به سطح جدیدی میبرد.
عینکهای هوشمند Ray-Ban Meta؛ گامی به سوی پذیرش عمومی
متا علاوه بر پروژه اریون، برای تسهیل ورود فناوری واقعیت افزوده به بازار مصرف، با برند معروف ری-بن (Ray-Ban) همکاری کرده است. نتیجه این همکاری، عینکهای هوشمند ری-بن متا (Ray-Ban Meta) است که طراحی کلاسیک ری-بن را با فناوری پیشرفته متا ترکیب کرده است. این عینکها دارای دوربین، بلندگو و سیستم کنترل صوتی هستند و کاربران میتوانند بدون نیاز به گوشی، موسیقی گوش دهند، عکس بگیرند و تماس برقرار کنند.
هر چند این عینکها به اندازه اریون پیشرفته نیستند، اما میتوانند نقشی کلیدی در پذیرش عمومی فناوری واقعیت افزوده ایفا کنند. اگر کاربران به استفاده از این عینکها برای انجام کارهای روزمره عادت کنند، گذار از گوشیهای هوشمند به عینکهای هوشمند آسانتر خواهد شد.
رقابت تنگاتنگ اپل و متا
متا تنها شرکتی نیست که به آیندهای فراتر از گوشیهای هوشمند فکر میکند. اپل با معرفی هدست ویژن پرو (Vision Pro) نشان داده که به سرمایهگذاری در حوزه واقعیت افزوده و واقعیت ترکیبی (MR) متعهد است. البته، برخلاف اریون، هدست اپل حجیمتر است و بیشتر بر روی تجربههای واقعیت ترکیبی تمرکز دارد. با این حال، ورود اپل به این حوزه نشان میدهد که رقابت برای آیندهای بدون گوشیهای هوشمند جدیتر از همیشه شده است.
علاوه بر متا و اپل، شرکتهایی مانند گوگل و سامسونگ نیز در حال توسعه عینکهای هوشمند مبتنی بر هوش مصنوعی هستند. هدف نهایی همه این شرکتها این است که کاربران را از وابستگی به گوشیهای هوشمند رها کنند.
آیا هوش مصنوعی و واقعیت افزوده میتوانند این تغییر را ممکن سازند؟
عینکهای هوشمند آینده، تنها نمایشگرهای کوچکی روی صورت ما نخواهند بود، بلکه با استفاده از هوش مصنوعی به دستیاران شخصی پیشرفته تبدیل خواهند شد.
- فرمانهای صوتی جایگزین لمس صفحه خواهند شد.
- ترجمه همزمان، موانع زبانی را از بین خواهد برد.
- اطلاعات دیجیتال به صورت خودکار در دنیای واقعی نمایش داده خواهند شد.
تصور کنید که در خیابان قدم میزنید و مسیر حرکت شما مستقیماً در میدان دیدتان ظاهر میشود، بدون اینکه نیازی به بررسی گوشی باشد. یا وقتی به یک رستوران نگاه میکنید، منو و نظرات مشتریان روی نمایشگر عینک شما ظاهر میشود. پیامهای دوستانتان نیز بدون نیاز به لمس هیچ صفحهای در حاشیه دیدتان نشان داده خواهند شد.
آیا گوشیهای هوشمند واقعاً کنار گذاشته خواهند شد؟!
این تغییر، هر چند انقلابی، اما بدون چالش نخواهد بود. در حال حاضر، فناوری عینکهای هوشمند با محدودیتهایی مانند عمر باتری، قدرت پردازش و مسائل مربوط به حفظ حریم خصوصی مواجه است. آیا کاربران حاضر خواهند بود که دوربینی همیشه فعال روی صورت خود داشته باشند؟ آیا آنها به هوش مصنوعی که دائماً دادههای بصری آنها را پردازش میکند، اعتماد خواهند کرد؟
علاوه بر این، تاریخ نشان داده که فناوریهای قدیمی به سرعت از بین نمیروند. تلفنهای ثابت مدتها پس از ظهور موبایلها همچنان مورد استفاده قرار گرفتند و میگیرند. برخی افراد هنوز هم رایانههای رومیزی را به لپتاپ ترجیح میدهند. بنابراین، ممکن است گوشیهای هوشمند کاملاً از بین نروند، اما با گذشت زمان، نقش آنها به پسزمینه رانده شود و عینکهای هوشمند به ابزار اصلی تعامل دیجیتال تبدیل شوند.
نتیجهگیری
جهان فناوری در آستانه یک تحول بزرگ قرار دارد. پیشبینی زاکربرگ در مورد پایان دوران گوشیهای هوشمند ممکن است بلندپروازانه به نظر برسد، اما شواهد حاکی از آن است که شرکتهای بزرگ فناوری به شدت در حال حرکت به این سمت هستند. در آیندهای نه چندان دور، ممکن است ما دیگر نیازی به گوشیهای هوشمند نداشته باشیم، زیرا فناوری واقعیت افزوده و هوش مصنوعی تجربهای بینظیر و طبیعیتر از دنیای دیجیتال را برای ما به ارمغان خواهند آورد.