آیا خورشید هم مانند زمین در حال چرخش است؟!

همه ما می‌دانیم که سیاره‌مان یعنی زمین به صورت مداوم در حالت حرک و چرخش است. اما شاید این سؤال برای شما هم پیش آمده باشد که آیا خورشید هم می‌چرخد؟ در پاسخ باید گفت بله خورشید هم می‌چرخد، اما نه مانند زمین یا سایر اجرام مشابه با سیاره ما. اگر می‌خواهید در این مورد بیشتر بدانید، در ادامه مطلب حتماً با دیجی رو همراه باشید.

برخلاف زمین که یک سیاره جامد و خاکی است، خورشید یک توپ بزرگ متشکل از پلاسما و گاز است. این ستاره غول پیکر در درجه اول از هیدروژن و هلیوم تشکیل شده است. بنابراین، شرایط آن به کلی متفاوت از سیارات یا قمرهای سنگی جامد و صلب است. وقتی در مورد زمین صحبت می‌کنیم، می‌دانیم که تمام قسمت‌های این کره خاکی به طور همزمان به دور یک محور می‌چرخند. این بدان معناست که قطب شمال و جنوب همزمان و با سرعت یکسانی در حال چرخش هستند. سرعت چرخش در استوا نیز دقیقاً برابر با قطب‌ها است. اما قضیه در مورد خورشید متفاوت است؛ زیرا همه قسمت‌های این ستاره به طور همزمان نمی‌چرخند! در واقع، از آنجا که این ستاره از گاز و پلاسما تشکیل شده، گازها و پلاسما بسته به جایی که روی خورشید قرار دارند با سرعت‌های متفاوتی می‌چرخند.

اگر بخواهیم دقیق‌تر بگوییم، گازها و پلاسما نزدیک خط استوای خورشید هر 25 روز یکبار به دور محور این ستاره می‌چرخند. اما هر چه به سمت قطب‌های خورشید نزدیک شویم، سرعت چرخش نیز کاهش می‌یابد. در واقع، در نزدیکی قطب شمال و جنوب، سرعت چرخش خورشید به دور محور خود هر 36 روز یک بار است! این بدان معناست که قطب‌های خورشید 11 روز بیشتر از استوای آن به دور محور این ستاره می‌چرخند. به این اختلاف سرعت در چرخش، چرخش دیفرانسیلی می‌گویند و به این معنی است که قسمت‌های مختلف با سرعت‌های متفاوتی می‌چرخند. در واقع، دانشمندان خورشید را به چهار بخش کلی تقسیم کرده‌اند که سرعت چرخش هر بخش با دیگری متفاوت است.

جالب است بدانید که قسمت‌های درونی خورشید نیز با سرعتی متفاوت از لایه‌های بیرونی آن می‌چرخند. دانشمندان ادعا می‌کنند که درونی‌ترین لایه‌های خورشید مانند یک کره جامد می‌چرخند. علاوه بر این، سرعت چرخش لایه داخلی بیشتر از لایه‌های خارجی و گازی است.

دانشمندان سرعت چرخش خورشید را معمولاً با رصد کردن لکه‌های آن اندازه‌گیری کنند. لکه‌های خورشیدی که نقاطی تیره‌تر و سردتر از بخش‌های دیگر هستند، از طریق میدان مغناطیسی خورشید ایجاد می‌شوند. دانشمندان بر این باورند که تحرک لایه‌های داخلی و حرکت تشعشعات به سمت لایه‌های بیرونی نیز در این زمینه به کمک میدان مغناطیسی می‌آیند. دانشمندان از لکه‌های خورشیدی برای بررسی حرکات این ستاره استفاده می‌کنند، زیرا جریان‌های داخلی پلاسما را از لایه‌های داخلی خورشید به لایه‌های بیرونی منتقل کرده و به ایجاد میدان‌ مغناطیسی و چرخش آن کمک می‌کنند.

با توجه به این که ما روی زمین زندگی می‌کنیم و این سیاره همواره با سرعت ثابتی حول محور خود می‌چرخد، ممکن است حرکت چرخشی خورشید کمی آشفته به نظر برسد! با این حال، باید به یاد داشته باشید که خورشید متفاوت از زمین است. این ستاره نورانی از گاز تشکیل شده و مانند سیاره خودمان جامد نیست. گازها هم با سرعت‌های مختلفی می‌چرخند. بنابراین، با اینکه خورشید واقعاً حول محور خود می‌چرخد، اما بخش‌های مختلف آن با سرعت‌های متفاوتی در حال چرخش هستند. و در نهایت باز هم یادآوری می‌کنیم که چرخش دیفرانسیلی خورشید به ایجاد لکه‌های خورشیدی، میدان‌های مغناطیسی و تشعشعات کمک می‌کند.