با پیشرفت مداوم گوشیهای هوشمند و هدفگذاریهای جدیدی که برای ارتقاء عملکرد این دستگاهها میشود، مهندسان مجبور شدهاند به دنبال سیستمهای خنککننده پیچیدهتری مانند خنک کنندههای فعال بروند. در همین زمینه، کمپانی اینفینیکس (Infinix) هم که از شرکتهای نام آشنا در تولید گوشیهای هوشمند محسوب میشود، نمونهای اولیه از یک سیستم خنک کننده فعال ویژه به نام کولمکس (CoolMax) را توسعه داده است. با ما در دیجی رو همراه باشید تا ویژگیهای این فناوری جذاب و نوآورانه را با هم مرور کنیم.
توضیح: Active Cooling یا خنک کننده فعال، به نوعی خنک کننده گفته میشود که در آن از انرژی برای خنک کردن یک سیستم یا قطعه استفاده میشود. این نوع خنک کننده در مقابل خنک کننده غیرفعال (Passive Cooling) قرار میگیرد که بدون نیاز به انرژی، گرما را تنها از طریق مکانیسمهای طبیعی مانند هدایت، همرفت و تابش دفع میکند. از رایجترین خنک کنندههای فعال میتوان به فنها، سیستمهای خنک کننده مایع و خنک کنندههای ترموالکتریک اشاره کرد.
همانطور که گفتیم، کولمکس فعلاً در حد یک طرح اولیه بوده و از همین رو در یک مدل مفهومی از گوشی گیمینگ به کار گرفته شده است. بنابراین، فقط پیش نمایشی از چیزی است که ممکن است در آینده عرضه شود. طبق گفته اینفینیکس، کولمکس دمای تراشه پردازشی را تا 10 درجه سانتیگراد (50 درجه فارنهایت) کاهش میدهد.
تراشه مورد بحث، دیمنسیتی 9300 از تولیدات مدیاتک است که از چهار هسته Cortex-X4 به جای یک هسته معمولی استفاده میکند. با کمک کولمکس و یک پلتفرم مدیریت هوش مصنوعی، اینفینیکس توانسته امتیاز خیره کننده 2215639 را در تست بنچمارک AnTuTu برای این دستگاه مفهومی به دست آورد.
اما کولمکس دقیقاً چیست؟ این فناوری ترکیبی از یک خنک کننده ترموالکتریک (به عنوان ماژول پلتیر یا Peltier نیز شناخته میشود) و یک فن خنک کننده است. این ساختار را در بسیاری از ابزارهای خنک کننده جانبی که برای گوشیها طراحی میشوند، دیدهایم. اما این وسیلههای جانبی در پشت بدنه قرار میگیرند و به همین دلیل پنل پشتی گوشی به عنوان یک مانع بین تراشه پردازشی و سیستم خنک کننده عمل کرده و راندمان آن را پایین میآورد. این در حالی است که کولمکس در داخل بدنه تعبیه میشود و از همین رو تنها چیزی که بین تراشه و خنک کننده وجود دارد، مقداری خمیر حرارتی است.
کمپانی رد مجیک (Red Magic) به خاطر تولید گوشیهای گیمینگ خود با خنک کننده فعال شناخته شده است. اما سیستمی که این شرکت به کار میگیرد نیز شبیه به کولمکس نیست. در واقع، رد مجیک فقط از یک فن برای انتقال هوا از طریق یک مجرای مسی استفاده کرده و گرما را از تراشه پردازشی دفع میکند که فرآیندی مشابه با هیت سینک و فن رایانه است.
خنک کننده ترموالکتریک به لحاظ تئوری میتواند دما را نسبت به خنک کنندههایی که صرفاً از هوا استفاده میکنند، بیشتر کاهش دهد. اثر پلتیر (Peltier) یک اختلاف دما ایجاد میکند و باعث میشود یک طرف ماژول سردتر از دمای محیط و طرف دیگر داغتر باشد. با قرار دادن یک خنک کننده در سمت داغ، دمای قسمت سرد حتی بیشتر هم کاهش مییابد.
همانطور که اشاره شد، دیمنسیتی 9300 دارای چهار هسته Cortex-X4 است، اما آنها کاملاً هم یکسان نیستند. یکی از آنها تا فرکانس 3.25 گیگاهرتز کار میکند، اما فرکانس سه هسته دیگر حداکثر به 2.85 گیگاهرتز میرسد (چهار هسته دیگر نیز از نوع A720 با حداکثر فرکانس 2.0 گیگاهرتز هستند). یک الگوریتم هوش مصنوعی به طور پویا وظایف را بین هستهها جابهجا میکند تا سنگینترین کارها روی هستههای سریع اجرا شوند، در حالی که وظایف سبکتر به هستههای کممصرفتر اختصاص یابند.
این گوشی گیمینگ مفهومی همچنین دارای یک پردازنده تصویری Pixelworks است که با ایجاد فریمهای اضافی به پردازنده گرافیکی Immortalis-G720 کمک میکند. طبق گفته اینفینیکس، این سیستم میتواند در رزولوشن +FHD به نرخ تازهسازی 180 هرتز و در +QHD به 144 هرتز برسد.
اینفینیکس برای اواخر سال 2024 یک گوشی گیمینگ در دست ساخت دارد، اگر چه فعلاً هیچ جزئیاتی از آن ارائه نشده و معلوم نیست تا چه حد به این مدل مفهومی شباهت خواهد داشت.
قبل از اینکه بحث را تمام کنیم، باید به چند فناوری دیگر اشاره کنیم که اینفینیکس در نمایشگاه 2024 MWC به نمایش گذاشت. یکی از آنها یک سیستم شارژ بیسیم به نام AirCharge است که در حداکثر فاصله 20 سانتی متری (حدود 8 اینچ) کار میکند. این امر به شارژر اجازه میدهد تا حتی زیر میز قرار بگیرد، در حالی که شارژرهای Qi معمولی باید به گوشی نسبتاً نزدیک باشند تا بتوانند فرآیند شارژ را اجرا کنند.
قطعه سخت افزاری جالب دیگری که اینفینیکس معرفی کرده، باتری Extreme-Temp است. این باتری با یک الکترولیت بیومیمتیک جدید میتواند در دماهای بسیار پایین (تا منفی 40 درجه سانتی گراد) کار کند. شاید فکر کنید کار کردن در چنین دمای پایینی تنها برای ساکنین قطب شمال جالب خواهد بود! اما باید بدانید که دوام باتریهای لیتیومی پس از رسیدن دما به زیر صفر به طور قابل توجهی کاهش مییابد و از همین رو چنین قابلیتی میتواند باعث طول عمر بیشتر باتری شود. در دمای منفی 20 درجه سانتی گراد، باتری Extreme-Temp بین 50 تا 300 درصد استقامت بیشتری نسبت به یک باتری لیتیوم یون معمولی دارد.