نفت یکی از منابع اصلی سوخت در دنیاست که به دلیل تجدیدناپذیر بودن این سوخت در حال حاضر با کمتر شدن آن مواجه هستیم. این سوخت فسیلی در شکل خام خود به رنگهای مختلف مانند سیاه، قهوهای و سبز تیره دیده میشود و از هیدروکربنهای مختلف تشکیل شده است. بارها شنیدهایم که از نفت با عنوان طلای سیاه نیز یاد میشود. امروز با ما در دیجی رو همراه شوید تا با این طلای سیاه بیشتر آشنا شویم.
حقایق جالب و خواندنی در مورد نفت
- نفت میتواند به صورت جامد، مایع و گاز شکل بگیرد.
- گاز طبیعی حالت مایع داشته و از نفت تشکیل میشود.
- کلمه نفت (Petroleum) از ترکیب دو کلمه لاتین Petra به معنای سنگ و Oleum به معنای روغن در کنار هم ساخته شده است.
- اولین بار یک کانی شناس آلمانی در سال 1556 از کلمه نفت استفاده کرد.
- به حالت نیمه جامد نفت، قیر طبیعی گفته میشود و در ماسههای قیری یافت میشود.
- سومریها به عنوان یکی از اولین تمدنهای بشری شناخته شده، نفت را در ساحل رود فرات کشف کرده و از آن در راهسازی و ضد آب کردن بناها استفاده کردند.
- مصریان باستان از نفت در حالت مایع به عنوان دارو به منظور تسکین درد، پانسمان زخم و مسهل استفاده میکردند!
- قیر در واقع یک شکل چسبناک و لزج از نفت است که در آشور باستان از آن برای مجازات و شکنجه افراد قانونشکن استفاده میشد!
- حدود 2000 سال قبل، اعراب و ایرانیان روشهای مختلفی را برای تقطیر نفت خام به یک محصول قابل اشتعال برای مصارف نظامی مختلف ایجاد کردند.
- 480 سال پیش از میلاد، ارتش ایران تیرهای خود را در پارچههای آغشته به نفت میپیچید و قبل از شلیک به شهر آتن آنها را آتش میزدند.
- کارآفرین آمریکایی به نام ادوین ال دریک (Edwin L. Drake) در سال 1859 اولین چاه مخصوص حفاری نفت را کامل کرد. این چاه در شمال پنسلوانیا قرار داشت.
- یکی از دلایل موفقیت فوری نفت به عنوان یک منبع سوخت، سهولت حمل و نقل آن بود که در مقایسه با منابع قبلی که در آن زمان مورد استفاده قرار میگرفت مثل چوب و زغالسنگ بسیار آسانتر بود.
- در آغاز قرن 21ام، روزانه حدود 100 میلیون بشکه نفت برای مصرف در سرتاسر دنیا تولید میشد!
- تفاوت بین برخی از کشورهای فقیر و ثروتمند تنها در این است که آیا ذخایر قابلتوجهی از نفت در مرزهای آن کشور وجود دارد یا خیر.
- نفت خام هیچگاه منجمد نمیشود چراکه از چندین ماده مختلف تشکیل شده که هر کدام نقطه انجماد متفاوتی دارند. هرگاه دمای پایین به عنوان معضلی برای جابهجایی نفت و یا حفاری باشد، نقطه ریزش استفاده میشود. (نقطه ریزش دمایی است که در آن نفت حالت بیش از حد خمیری به خود میگیرد.)
- تقریبا نیمی از ذخایر نفتی در خاورمیانه قرار دارد. با این حال میزان نفتی که واقعاً از این نواحی تولید میشود تنها 30 درصد از میزان تولید نفت در کل جهان را تشکیل میدهد.
- بعد از خاورمیانه، کانادا و ایالات متحده آمریکا در مجموع با توجه به میزان استخراج نفتی که در مرزهای خود دارند در رتبه دوم قرار گرفته و سپس آمریکای لاتین در جایگاه سوم و در جایگاه چهارم نیز آفریقا به عنوان بزرگترین دارنده منابع نفتی شناخته میشوند.
- ذخایر نفت برزیل، به عنوان دومین ذخایر بزرگ در آمریکای جنوبی بیشتر در حوضه آبهای عمیق در سواحل ایالتهای ریودوژانیرو و سائوپائولو قرار دارد.
- در حال حاضر ایالات متحده آمریکا رکورددار بیشترین میزان تولید نفت در مقایسه با سایر کشورهاست.
- ایالات متحده آمریکا هماکنون حدود 16 درصد از نفت جهان را تولید میکند.
- دو مزرعه نفتی فوق غولپیکر در ایالات متحده آمریکا وجود دارد، یکی از آنها در آلاسکا و دیگری در تگزاس قرار دارد.
- نفت یک ماده طبیعی است که تشکیل شدن آن میلیونها سال زمان میبرد، یک محصول نفتی در واقع سوختی است که از هیدروکربنها ساخته شده و علاوه بر نفت خام میتواند از گاز طبیعی، زغال سنگ و یا بیومس نیز تولید شود.
- هنگامی که نفت مایع در سال 1907 در ایران برای اولین بار کشف شد، خاورمیانه به طور پیوسته به عنوان منبع مهم جهانی نفت رشد کرده است و کارشناسان پیشبینی میکنند که تولید نفت خاورمیانه صرف نظر از توسعه منابع جایگزین انرژی حداقل تا 15 سال آینده سیر صعودی داشته باشد.
- از نفت به عنوان یک سوخت فسیلی یاد میشود چراکه هیدروکربنهای تشکیل دهنده آن در واقع از بقایای گیاهان و حیوانات باستانی تشکیل شدهاند. میلیونها سال حرارت و فشار زیرزمینی روی این هیدروکربنها تاثیر گذاشته و در نهایت نفت تشکیل شده است.
- نفت از فسیلهای گیاهان و جانورانی که پیش از زمان دایناسورها وجود داشتهاند ساخته شده است.
- پالایش نفت در واقع فرآیند جداسازی قسمتهای مختلف نفت خام به فرآوردههای نفتی مختلف است.
- محصولاتی که میتوان از نفت تصفیه شده تهیه کرد شامل: بنزین، سوخت دیزل، روغن حرارتی، سوخت جت، موم، روغنهای روانکننده و آسفالت است. همچنین نفت برای تولید مواد اولیه پتروشیمی نیز مورد استفاده قرار میگیرد که از آن برای تولید پلاستیک و سایر مواد شیمیایی استفاده میشود.
- یک بشکه 42 گالنی نفت خام در واقع میتواند حدود 45 گالن فرآورده نفتی را به لطف “پدیده افزایش پردازش” تولید کند. این پدیده در واقع زمانی رخ میدهد که یک ماده از وزن مخصوص کمتری نسبت به حالت تصفیه نشده خود برخوردار باشد.
- مخازن نفت که نفت در آنها یافت میشود در واقع اشکال سنگهای زیرزمینی با قطرات میکروسکوپی نفت خام هستند که در منافذ و فضاهای سنگها به دام افتادهاند.
- فیلمهایی که موضوع اصلی آنها به محصولات نفتی مرتبط بوده عبارتند از Armageddon, Mad Max 2: The Road Warrior و There Will Be Blood که بر اساس داستان کتاب Oil! نوشته آپتون سینکلر (Upton Sinclair) ساخته شده است.
- فاجعه Deepwater Horizon که در سال 2010 رخ داد هنوز هم به عنوان بزرگترین نشت تصادفی نفت در جهان شناخته میشود.
- صدام حسین مسئول بزرگترین حادثه نشت نفت در تاریخ بود. او در سال 1991 در طی جنگ خلیج فارس دستور باز شدن دریچههای نفتی در خط لوله جزیره دریایی را صادر کرد و با انتشار نفت تمام سعی خود را برای آهسته کردن پیشروی ارتش آمریکا انجام داد.
- کارلوس آندرس پرز، رئیس جمهور سابق ونزوئلا که بنیانگذار صنعت نفت مدرن است طی یک بیانهای گفته بود: نفت فضولات شیطان است!
- کشورهایی که بیشترین تولید نفت را دارند عبارتند از عربستان سعودی، ایالات متحده آمریکا، روسیه، ایران و چین.
- با وجود اینکه ایالات متحده آمریکا بیشتر از اغلب کشورها نفت تولید میکند اما مصرف بیشتری نیز دارد. به حدی که تقریبا 60 درصد از نفت مورد استفاده در آمریکا از سایر کشورها وارد میشود!
- از نفت برای تولید انواع کالاهای خانگی از جمله مداد رنگی، خوشبوکننده، مایع ظرفشویی و عینک استفاده میشود.
- در ابتدا یافتن محل مناسب برای حفاری موفقیت آمیز نفت عمدتاً نتیجه پشتکار و حدس درست بود. با گذشت زمان دانشمندان روش موثرتری را کشف کردند که شامل اندازهگیری سرعت امواج صوتی هنگام عبور از صخرهای زیرزمینی است.
- هنگامی که یک چاه در مخزن نفت حفاری میشود، فشاری آزاد میکند که نفت را از چاه به سطح بالا میآورد. این فشار نتیجه میلیونها تن سنگ است که روی قطرات ریز نفت سنگینی کرده و به قدری نیرومند است که میتواند نفت را صدها فوت در هوا جهش دهد.
- از سال 1975 تا به حال ایالات متحده آمریکا برای حفظ ذخایر نفتی سیاستهای خاص خود را بنا نهاده است. امروزه چهار محل ذخیره فعال با ظرفیت 727 میلیون بشکه در آمریکا وجود دارد که همین موضوع باعث شده تا آمریکا به عنوان بزرگترین صاحب ذخیره نفت اضطراری در جهان شناخته شود.
- با وجود اینکه ونزوئلا دارای بزرگترین ذخایر مزرعههای نفتی در دنیاست، این کشور در سالهای اخیر با کمبود بنزین مواجه شده است.
- اگرچه کشف مزرعههای نفتی جدید و تغییر میزان استخراج نفت پیشبینی را بسیار دشوار کرده است اما بسیاری از محققین بر این باورند که به احتمال زیاد 50 تا 70 سال آینده جهان عاری از نفت خواهد شد.
- اگر به طور همزمان تمام ذخایر نفتی شناخته شده فعلی را در دنیا بسوزانیم، نزدیک به 750 میلیارد تن کربن تولید میشود. این عدد بیش از دو برابر میزان کربنی است که سازمان ملل متحدد معتقد است منجر به افزایش دمای جهانی میشود! یعنی با انجام این کار به شدت گرمتر شدن کره زمین را در پیش خواهیم داشت.
- عده زیادی از دوستداران محیط زیست بر این باورند که برای جلوگیری از گرم شدن شدید کره زمین باید 75 تا 80 درصد از ذخایر فعلی نفت در دنیا بدون استفاده باقی بماند.