وقتی صحبت از اینترنت می شود، اولین فاکتور مهمی که به ذهن می رسد، سرعت آن است. در واقع، هر چقدر سرعت اتصال به اینترنت و دسترسی به محتوا بیشتر باشد، تجربه استفاده از آن نیز لذت بخش تر و راحت تر خواهد بود. همان طور که احتمالاً می دانید در چند وقت اخیر شبکه های نسل پنجم یا فایو جی به صورت محدود راه اندازی شده اند و در آینده قرار است این شبکه نسل جدید سرعت بسیار بالاتری را برای دسترسی به اینترنت مهیا کند.
اما در کنار ارتقاء نسل شبکه های اینترنت، برخی عوامل دیگر هم در بهبود سرعت دسترسی به محتوای یک سایت بسیار حائز اهمیت هستند. یکی از این عوامل، پروتکل های دسترسی به وب است که نسخه جدید آن با نام HTTP/3 چند وقتی است عملیاتی شده و به زودی توسط صاحبان وب سایت های بیشتری مورد استفاده قرار خواهد گرفت. با فراگیر شدن این پروتکل و پشتیبانی مرورگرهای اینترنت، سرعت بارگیری داده ها به شکل قابل ملاحظه ای افزایش خواهد یافت.
HTTP3 چیست؟
HTTP که مخفف HyperText Transfer Protocol می باشد، یک پروتکل شبکه است که توسط وب جهان گستر یا World Wide Web مورد استفاده قرار گرفته و به ما اجازه می دهد تا لینک های صفحات وب را باز کنیم. در واقع، هدف اصلی این پروتکل، ارتباط برقرار کردن با سرور وب است.
پروتکل HTTP در اواخر دهه 1980 و اوایل دهه 1990 تدوین شد و در سال 1991 به انتشار عمومی رسید. اولین نسخه این پروتکل تقریباً به مدت بیست سال تنها نسخه موجود بود تا اینکه نسخه دوم آن، HTTP/2 در سال 2015 منتشر شد. نسل دوم HTTP از پردازش خط لوله (PipeLine) و فشرده سازی داده ها برای افزایش سرعت اتصال استفاده کرده و می کند.
حال، تنها بعد از چهار سال، HTTP/3 کم کم راه خود را به مرورگرها و وب سایت ها باز کرده و وعده دسترسی سریع تر به اینترنت را می دهد.
HTTP/3 توسط کارگروه مهندسی اینترنت (IETF) و به عنوان جایگزینی مدرن تر برای HTTP/2 تصویب شده است. این پروتکل جدید ترکیبی از چندین فناوری است که با هم کار کرده و سرعت و امنیت دسترسی به اطلاعات در اینترنت را ارتقاء می دهند.
این فناوری جدید داده ها با سرعت بیشتری ارسال می کند، در برابر خطاها حساسیت کمتری دارد و با کاهش میزان تاخیر باعث می شود تا با کلیک کردن روی یک لینک، صفحه وب مورد نظر سریع تر شروع به بارگیری کند. HTTP/3 همچنین دارای رمزگذاری داخلی است، بنابراین نیازی به تخصیص پروتکل HTTPS جداگانه نیست. HTTP/3 از شیوه رمزگذاری TLS 1.3 استفاده می کند که در واقع همان پروتکلی است که حرف S را به انتهای HTTPS اضافه می کند.
HTTP/3 مبتنی بر پروتکل QUIC است و پیش از این با نام HTTP-over-QUIC شناخته می شد. QUIC (مخفف Quick UDP Internet Connections)، پروتکلی است که توسط گوگل تهیه شده است.
HTTP/3 چگونه کار می کند؟
وجه تمایز مهم بین HTTP/2 و HTTP/3 به نحوه ارسال بسته های داده در اینترنت مربوط می شود. پروتکل جدید HTTP/3 به جای TCP از UDP استفاده می کند. TCP و UDP هر دو پروتکل هایی هستند که برای ارسال داده از طریق اینترنت استفاده می شوند. با اینکه در پروتکل قدیمی TCP، بسته های اطلاعات با یک ترتیب خاص، همراه با چک کردن خطاها و به شکلی کاملاً قابل اعتماد ارسال می شدند، اما اگر حتی یک بسته در حین انتقال از دست می رفت، کل فرایند متوقف می شد و داده های دیگر هم نمی توانستند منتقل شوند؛ مانند یک تصادف که باعث ایجاد ترافیک می شود.
اما همان طور که گفتیم، HTTP/3 از پروتکل UDP استفاده می کند و اطلاعات را بدون ترتیب خاص و بدون بررسی خطا ارسال می کند. این روش نسبت به TCP از قابلیت اعتماد کمتری برخوردار است اما به هر حال سریع تر می باشد. در صورت از دست رفتن بسته های داده، برنامه ای که در حال استفاده از آن هستید می تواند مجدداً ارسال بسته های مفقود شده را درخواست کند و حتی این کار را از طریق پروتکل TCP انجام دهد. اما برخلاف HTTP/2، این بسته از دست رفته فقط روی داده های آن بسته تأثیر می گذارد و این امر بر انتقال دیگر داده ها تأثیری نخواهد داشت؛ درست مانند اینکه شخصی اتومبیل های تصادفی را به کنار جاده هدایت کرده و راه را برای عبور وسایل نقلیه دیگر باز کند.
این نسخه جدید از پروتکل HTTP یک اتصال واحد ایجاد می کند که به صورت همزمان قادر است چندین جریان داده مانند HTML، JavaScript ،CSS و تصاویر را ارسال کند.
کاهش میزان تأخیر اولیه و سرعت بالای “دست دادن” یا Handshaking نیز به سرعت بخشیدن هر چه بیشتر این روند کمک می کند. در حین دست دادن، دو طرف یک ارتباط اینترنتی اقدام به مبادله پیام هایی برای شناسایی و تأیید یکدیگر و همچنین ایجاد کلیدهای رمزگذاری می کنند.
پس از برقراری اتصال، داده ها با استفاده از پروتکل UDP شروع به تبادل می کنند. بسته های داده بدون ترتیب خاصی می توانند ارسال شوند و همین مسئله باعث افزایش سرعت انتقال می شود. در واقع، هر بسته حاوی یک نشانگر شناسایی مخصوص به خود است که کمک می کند پس از اتمام انتقال، هر بسته دقیقاً در جای خود قرار بگیرد.
چگونه می توان از HTTP/3 استفاده کرد؟
برای بهره مندی از مزایای HTTP/3، لازم نیست کاری انجام دهید، فقط صبر کنید! این فناوری بالاخره خواهد آمد و به زودی خواهید دید که سرعت اینترنت بدون هیچ هزینه اضافه ای بیشتر شده است. در واقع، به مرور زمان وب سایت ها و مرورگرها به سمت استفاده از پروتکل HTTP/3 خواهند رفت و این فناوری به صورت خودکار به کار گرفته خواهد شد.
اما اگر نمی توانید تا زمان در دسترس قرار گرفتن کامل HTTP/3 منتظر بمانید و دوست دارید هر چه سریع تر آن را امتحان کنید، بهتر است بدانید که در حال حاضر مرورگرهای کروم و فایرفاکس دسترسی به نسخه های آزمایشی این پروتکل را فراهم کرده اند.
در مرورگر کروم می توانید پرچم (Flag) مربوطه را برای استفاده از HTTP/3 فعال کنید. برای این منظور باید مراحل زیر را طی کنید:
- مرورگر کروم را باز کرده، در نوار آدرس عبارت chrome://flags را تایپ نموده و کلید اینتر را فشار دهید.
- در صفحه ظاهر شده به دنبال گزینه ای با عنوان Experimental QUIC protocol بگردید و آن را فعال کنید.
در مورد مرورگر فایرفاکس هم برای دسترسی به HTTP/3 باید نسخه بتای Firefox Nightly را دانلود کرده و از آن برای وب گردی استفاده کنید.
سایر مرورگرهای مبتنی بر کرومیوم مانند اپرا و مایکروسافت اج هم به طور طبیعی فناوری HTTP/3 را از گوگل به ارث برده اند.
در حال حاضر سرویس کلودفلر (CloudFlare) گزینه استفاده از HTTP 3 را به مشتریانی که در لیست انتظار بوده اند، ارائه می دهد. کاربران این سرویس قادر خواهند بود از به روزرسانی HTTP 3 در سایت خود استفاده کرده و دسترسی به آن ها را سریع تر کنند. فیسبوک و گوگل مدتی است که از این فناوری استفاده می کنند.
جمع بندی
ممکن است شما هم مانند بسیاری دیگر از خوانندگان این مطلب، تنها سرعت بالای اینترنت برایتان مهم باشد و اینکه این افزایش سرعت چگونه محقق شده برای شما چندان اهمیتی نداشته باشد. اما به هر حال، داشتن اطلاعات اولیه در خصوص نحوه عملکرد شبکه اینترنت و مرورگرها به طور حتم می تواند مفید باشد. در مورد HTTP/3 هم باید توجه داشته باشید که این فناوری قرار نیست یک تجربه رعد آسا از اینترنت را بدون وقفه و تأخیر، در اختیار شما قرار دهد، بلکه به مرور با پشتیبانی هر چه بیشتر مرورگرها و وب سایت ها از این پروتکل جدید، تجربه شما در استفاده از اینترنت هم بهبود خواهد یافت.
