آیا کهکشان‌های کوتوله راز پیدایش سیاه‌چاله‌ها را فاش می‌کنند؟

اگر از علاقه‌مندان نجوم باشید حتماً‌ می‌دانید که در قلب کهکشان‌ها، سیاه چاله‌های فوق العاده بزرگ و پرجرمی وجود دارند. اما اینکه این سیاه چاله‌ها دقیقاً چگونه شکل گرفته‌اند، سؤالی است که همواره ذهن دانشمندان را به خود مشغول کرده است. ستاره شناسان برای یافتن پاسخ این سؤال،‌ اکنون با کشف 13 سیاه چاله بزرگ در کهکشان‌های کوتوله نسبتاً نزدیک به زمین، به سرنخ جدیدی دست پیدا کرده‌اند.

این 13 کهکشان کوتوله جدید در فاصله کمتر از یک میلیارد سال نوری از زمین قرار دارند و در مقایسه با کهشکان راه شیری بسیار کوچک هستند. از آنجا که اندازه سیاه‌چاله‌ها در اغلب اوقات با اندازه کهکشان آن‌ها رابطه مستقیمی دارد، کهکشان‌های کوچک معمولاً (اما نه همیشه) دارای سیاه‌چاله‌های کوچکی هستند. بنابراین، در مورد این کهکشان‌های کوتوله، دانشمندان انتظار دارند که سیاه‌چاله‌هایی با جرم تقریبی 400 هزار برابر جرم خورشید داشته باشند. برای درک کوچکی این عدد (!)، بد نیست بدانید که جرم سیاه‌چاله قرار گرفته در قلب کهکشان ما با اسم *Sagittarius A، تقریباً 2،600،000 برابر جرم خورشید است. محققان قصد دارند با مطالعه سیاهچاله‌های کوچک و یا به عبارتی جوان،‌ اطلاعات جدیدی در مورد روند رشد آن‌ها به دست بیاورند.

امی رینز (Amy Reines) یکی از محققان این پروژه از دانشگاه ایالتی مونتانا، در این باره گفته:

ما امیدواریم که مطالعه آن‌ها [سیاه‌چاله‌های کوچک] و کهکشان‌هایشان به ما این بینش را بدهد که چگونه سیاه‌چاله‌های مشابه در ابتدای پیدایش جهان شکل گرفته و سپس رشد کرده‌اند. این سیاه‌چاله‌ها در طی میلیاردها سال با یکدیگر ادغام شده‌اند و سیاهچاله‌های عظیمی را به وجود آورده‌اند که امروز مشاهده می‌کنیم و جرمی تا چندین میلیون یا میلیارد برابر جرم خورشید دارند.

سیاهچاله‌های جدید با استفاده از رصد خانه ستاره‌شناسی رادیویی «آرایه بسیار بزرگ» (به انگلیسی: Very Large Array) یا به اختصار VLA کشف شده‌اند که مجموعه‌ای از 28 تلسکوپ هر یک با قطر 25 متر است. این تلسکوپ‌ها با همکاری همدیگر قادر به ایجاد تصاویری با وضوح بالا از مجموعه کهکشان‌های کوچک هستند.

به گفته خانم رینز:

مشاهدات جدید VLA نشان داد كه 13 مورد از این كهكشان‌ها دارای شواهد قوی در رابطه با یک سیاهچاله عظیم هستند كه به طور فعال در حال مصرف کردن مواد اطراف خود می‌باشد … ما بسیار متعجب شدیم که تقریباً در نیمی از این 13 کهکشان، سیاه چاله برخلاف آنچه که در کهکشان‌های بزرگ می‌بینیم، در مرکز کهکشان قرار نگرفته است.

این بدان معناست که هنوز نیاز داریم اطلاعات بیشتری در مورد چگونگی تکامل سیاه‌چاله‌ها و کهکشان‌ها به دست آوریم. خانم رینز چنین ادامه می‌دهد:

این کار به ما آموخته است که ما باید جستجوهای خود برای یافتن سیاه‌چاله‌های بزرگ را در کهکشان‌های کوتوله به جاهایی فراتر از مراکز آن‌ها گسترش دهیم تا به درک کامل‌تری از نوع پراندگی آن‌ها برسیم و یاد بگیریم که چه مکانیسم‌هایی در شکل‌گیری اولین سیاه‌چاله‌های عظیم جهان دخیل بوده‌اند.