10 کشف و ابداع یونانیان باستان که هنوز هم کاربرد دارند!

یونانیان باستان اختراعات و اکتشافات بسیاری را به جهانیان عرضه کردند و بسیاری از این اختراعات نیز توسط نسل‌های بعدی توسعه یافته و پیشرفته‌تر شدند. یافته‌های یونان باستان در زمینه‌های نجوم، جغرافیا و ریاضیات آن‌ها را در علوم مختلف پیشگام کرد. علاقه یونانیان به علم و دنیای فیزیک را می‌توان از قرن ششم قبل از میلاد مسیح مشاهده کرد. آن‌ها اغلب به عنوان پدران علوم پزشکی، جانورشناسی و بسیاری از زمینه‌های دیگر مورد ستایش قرار گرفته‌اند. در این مقاله از دیجی رو قصد داریم لیستی از 10 اختراع و اکتشاف برتر یونانیان باستان را که حتی امروز هم مورد استفاده قرار می‌گیرند را به شما معرفی کنیم. با ما همراه باشید.

آسیاب آبی

آسیاب آبی یک اختراع انقلابی بوده و در سراسر جهان به منظور شکل دهی به فلزات، کشاورزی و از همه مهمتر آسیاب کردن مورد استفاده قرار گرفته است. آسیاب کردن به معنی پودر کردن است و افراد می‌توانستند به کمک آسیاب آبی دانه‌های غلات را به سرعت پودر کنند. این کار به نوبه خود منجر به تولید مواد غذایی متفاوتی از برنج، گندم و دیگر غلات شد.

از زمان اختراع آسیاب آبی این وسیله شاهد تغییرات مختلفی بوده است که به مردم امکان داده تا از این وسیله برای آسیاب کردن مواد مختلف استفاده کنند. این آسیاب‌ها هنوز هم در بسیاری از نقاط جهان مورد استفاده قرار می‌گیرند و عملکرد مناسبی دارند. این اختراع ریشه در چرخ پراچورا (Perachora) دارد که در قرن سوم قبل از میلاد در یونان ساخته شد و به احتمال زیاد توسط مهندس یونانی فیلو بیزانس اختراع شده است. پیش از این به این دلیل که بخش‌هایی از نکات مکانیکی مربوط به آسیاب آبی که توسط فیلو بیزانس نوشته شده است عربی بود برخی اصالت آن را عربی قلمداد می‌کردند. با این حال، تحقیقات اخیر مورخ انگلیسی .M.J.T لوئیس ثابت کرد که آسیاب آبی یک اختراع از یونان باستان بوده است.

کیلومتر شمار

کیلومترشمار یکی از پرکاربردترین ابزارهای امروزی است. این وسیله مسافت طی شده توسط وسیله نقلیه مانند دوچرخه یا اتومبیل را اندازه‌گیری می‌کند. هرچند کیلومترشمارهای مدرن دیجیتال هستند، تا چندی پیش آنها مکانیکی‌تر بودند و با پیشرفت تکنولوژی به آرامی به دستگاه‌های دیجیتال تبدیل شدند.

این ابزار در یونان باستان نیز مورد استفاده قرار می‌گرفته است. ویتروویوس (نویسنده و معمار رومی) در نوشته‌هایش برای اولین بار کیلومترشمار را برای اندازه‌گیری مسافت در حدود 27 سال قبل از میلاد توصیف کرده است، اما شواهد نشان می‌دهند که ارشمیدس از شهر سیراکوز مخترع حقیقی آن است. برخی از مورخان نیز اختراع کیلومترشمار را به هیرون از شهر اسکندریه نسبت می‎دهند. صرف‌نظر از اینکه چه کسی آن را اختراع کرده، کیلومترشمار تحولی بزرگ را در سده‌های بعدی رقم زد و در اواخر عصر هلنیستی، به وسیله رومی‌ها برای نشان دادن مسافت پیموده شده توسط وسیله نقلیه به طور گسترده‌ای مورد استفاده قرار گرفت. در حقیقت با اندازه‌گیری دقیق فاصله، آن‌ها به انقلابی در ساخت جاده‌ها رسیدند.

ساعت زنگدار

یکی از پرکاربردترین گجت‌های امروزی ساعت زنگ‌دار است که ریشه آن نیز به یونان باستان برمی‌گردد. با گذشت زمان، ساعت زنگ‌دار دچار تغییر و بهبودهای زیادی شده است و امروزه به زنگ داخل گوشی‌های هوشمندمان رسیده است. اما اولین ساعت‌های زنگ‌دار مورد استفاده یونانیان باستان بسیار متفاوت از آن چیزی بوده که امروز شاهد هستیم. مهندس و مخترع هلنیستی ستبیوس (285–222 قبل از میلاد) ساعت آبی خود را با نشانگرهای مختلف ساخته بود و یک سیستم هشدار پیچیده نیز شامل ریزش سنگریزه بر روی یک گونگ یا دمیده شدن یک شیپور توسط هوای فشرده به آن اضافه کرده بود. گفته می‌شود که افلاطون، فیلسوف یونان باستان نیز (428–348 قبل از میلاد) دارای یک ساعت زنگ‌دار آبی بزرگ بوده است.

نقشه کشی

نقشه برداری به مطالعه و عمل ساخت و تهیه نقشه اطلاق می‌شود. از زمان‌های بسیار قدیم نقشه جایگاه مهمی در سفر و ناوبری داشته است. اگرچه اولین مدارک کشف شده نقشه برداری ما را به سمت بابل باستان و اوایل قرن نهم قبل از میلاد می‌برند، اما در واقع این یونانیان بودند که نقشه برداری را وارد عصر جدیدی کردند. آناکسیماندر یکی از اولین نقشه‌کشان پیشگام بوده که نقشه‌ای از جهان ایجاد کرده بود. او بین سال‌های 610 تا 611 قبل از میلاد متولد شد و کارهای زیادی در زمینه‌های نجوم و جغرافیا انجام داد.

نام آناکسیماندر در کارهای ارسطو ذکر شده است و ارسطو از او به عنوان شاگرد مکتب اندیشه فیزیک که توسط تالس مطرح شد بود نام برده است. آناکسیماندر تمام مناطق مسکونی جهان را در نقشه خود قرار داده بود و در وسط آن نیز نقشه یونان قرار داشته که از شرق به دریای خزر محدود می‌شد و از غرب تا ستون‌های هرکول (اصطلاحی مربوط به دوران باستان است که به ارتفاعاتی که در دو سمت شمال و جنوب تنگه جبل‌طارق وجود دارند، اطلاق می‌شود) کشیده می‌شد. آناكسیماندر در زمینه‌های نقشه کشی و جغرافیا سهم بزرگی داشت و نقشه او از جهان در واقع یك دستاورد شگفت انگیز در زمان خود بوده است.

المپیک

امروزه المپیک یکی از بزرگترین رویدادهای ورزشی جهان است اما هنگامی که پیر دو کوبرتین، بنیانگذار کمیته بین المللی المپیک اولین المپیک مدرن را در سال 1896 آغاز کرد، از المپیک باستانی که بیش از 2700 سال پیش در یونان برگزار می‌شد، الهام گرفته بود. طبق سوابق تاریخی اولین بازی‌های المپیک باستانی در سال 776 قبل از میلاد در دشت‌های المپیا برگزار می‌شده است. بازی های ایستمیان هر دو سال یک بار در محل کنونی شهر کورینتوس برگزار می‌شد. بازی‌های پیتیان نیز هر چهار سال یکبار در حوالی شهر دلفی برگزار می‌شده است و معروف‌ترین بازی‎های برگزار شده نیز در المپیا و در جنوب غربی یونان هر چهار سال یکبار انجام می‌شدند. مردم از سرتاسر جهان و یونان برای دیدن این مسابقات می‌آمدند و تاج گل یا تاج برگ زیتون به عنوان نماد پیروزی به برندگان اعطا می‌شد.

مبانی علم هندسه

بدون شک علم هندسه یکی از قدیمی‌ترین شاخه‌های ریاضیات است و ضرورت عملی آن باعث شد تا حتی قبل از اینکه مردم درک کاملی از علم هندسه داشته باشند، از آن در معماری‌ها و کارهای خود استفاده کنند. مصری‌ها، بابلی‌ها و ایندوس‌ها از اولین کسانی بودند که از علم هندسه استفاده کردند اما آن‌ها هرگز قوانین و نظم حاکم بر این علم را تدوین نکردند. بابلی‌ها ارزش عدد پی را 3 می‌دانستند و هرگز به دنبال بررسی دقیق‌تر آن نرفتند.

سپس به زمان علم هندسه در یونان می‌رسیم، زمانی که همه چیز تغییر کرد. یونانیان اصرار داشتند که واقعیت‌های هندسی باید همانطور که امروزه انجام می‌شود با استدلال به دست آمده و اثبات شوند. تالس از شهر میلتوس که پدر علم هندسه قلمداد می‌شود در قرن ششم قبل از میلاد تعدادی از قواعد حاکم بر هندسه را ارائه داد که مبتنی بر تفکر و استدلال بودند. سپس امثال فیثاغورس، اقلیدس و ارشمیدس روی کار آمدند که قوانین هندسی آن‌ها هنوز هم در مدارس امروزی تدریس می‌شود. ریاضیدانان و هندسه‌دانان یونانی بسیار زیادی بودند که به پیشرفت این علم کمک کردند اما اسامی گفته شده بزرگانی بودند که هندسه را به شکلی که امروز می‌شناسیم توسعه دادند.

اولین مسائل علم پزشکی

در دنیای باستان مسئله شناخت بیماری‌ها و بهبود آن‌ها اوضاع خوبی نداشت. در آن زمان تصور می‌شد که بیماری‌ها ابزاری برای مجازات انسان‌ها از سوی خدایان هستند و تمامی داروها نیز با خرافات آمیخته شده بودند. اما وقتی بقراط شروع به جمع‌آوری داده‌ها و آزمایش‌هایی کرد تا نشان دهد بیماری یک روند طبیعی است، همه این مسائل تغییر کرد و مردم کم کم متوجه شدند که علائم و نشانه‌های یک بیماری ناشی از واکنش‌های طبیعی بدن به روند بیماری است.

بقراط در سال 460 قبل از میلاد متولد شد و بزرگ‌ترین پزشک یونان باستان در عصر کلاسیک بود. بقراط یکی از برجسته‌ترین چهره‌های تاریخ پزشکی به حساب می‌آید و از او به عنوان پدر طب غربی نیز یاد می‌شود. وی همچنین بنیانگذار دانشکده پزشکی نیز بوده است. مشهورترین اثر بقراط، سوگندنامه پزشکی او است که به عنوان یک معیار اخلاقی در بین پزشکان مطرح شده است. این سوگند نامه شامل بسیاری از مفاهیم مانند محرمانه بودن مسائل بین پزشک و بیمار است که هنوز هم مورد استفاده قرار می‌گیرد.

فلسفه مدرن

تا قبل از عصر یونان باستان فلسفه‌ای به مانند فلسفه امروزی نمی‌بینیم و در حقیقت در آن زمان‌ها خرافات و جادو بیشتر از هر چیز دیگر در اعتقاد مردم وجود داشته است. به عنوان مثال، مصریان معتقد بودند که اگر رود نیل بالا بیاید و طغیان کند و سبب حاصلخیزی خاک شود به این دلیل است که فرعون به آن امر کرده است! اما یونانیان فلسفه را به عنوان راهی برای درک جهان پیرامون خود، بدون توسل به ادیان، افسانه‌ها یا جادو توسعه دادند.

در حقیقت فیلسوفان اولیه یونان دانشمندانی بودند که جهان شناخته شده ما یعنی زمین، دریاها، کوه‌ها، منظومه شمسی، حرکت سیاره‌ای و پدیده‌های نجومی را مشاهده و مطالعه می‌کردند. فلسفه آن‌ها که مبتنی بر استدلال و مشاهده جهان بود، نقشی محوری و کلیدی در شکل‌گیری فلسفه غرب داشت. فیلسوفانی مانند سقراط، افلاطون و ارسطو چنان فیلسوفان تأثیرگذاری بودند که از مطالعات آن‌ها برای آموزش نسل‌های بعدی رومیان و سایر فرهنگ‌های غربی نیز استفاده ‌شد.

مفهوم دموکراسی

ایده اینکه هر شهروند فرصت برابر و حق حرف زدن در برابر دولت را داشته باشد، مفهوم دموکراسی را تشکیل می‌دهد. دموکراسی یکی از پرکاربردترین سبک‌های حکمرانی در دنیای مدرن است و نکته جالب این است که دموکراسی نیز ریشه در یونان باستان دارد. در حقیقت رد مفهوم دموکراسی را می‌توان از زمان آتن باستان یافت. اگرچه شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهند اشکال مختلف حکومت دموکراتیک در چندین منطقه از جهان قبل از حکومت آتن نیز وجود داشته، اما به طور کلی اعتقاد بر این است که مفهوم دموکراسی و قانون اساسی در یک مکان و زمان خاص و آن هم در آتن 508 سال قبل از میلاد مسیح به وجود آمده است. به همین دلیل آتن به عنوان زادگاه دموکراسی قلمداد می‌شود. ایجاد حکومت دموکراتیک و حقوق اعطا شده به مردم، تأثیر قابل توجهی بر تمدن‌های آینده بشر داشت.

کشف علوم جدید

با توجه به شواهد عادلانه است اگر بگوییم که یونانیان باستان در شاخه‌های مختلف علمی سهم برجسته‌ای داشته‌اند. آن‌ها به کشف‌های شگفت انگیزی در زمینه‌های نجوم، زیست شناسی و فیزیک دست یافتند که بسیاری از کلیشه‌های آن زمان را از بین بردند. بسیاری از روشنفکران یونان باستان در ریاضیات، فیزیک و نجوم سرآمد بودند. ارسطو ایده کروی بودن زمین را مطرح کرد. او همچنین حیوانات را طبقه‌بندی کرده و به همین دلیل اغلب او را پدر علم جانورشناسی می‌نامند.

تئوفراست نخستین گیاه شناسی است که در تاریخ مکتوب او را می‌شناسیم. فیثاغورس نه تنها اولین پیشرفت را در فلسفه و هندسه به دست آورد، بلکه فرضیه اینکه زمین به دور خورشید می‌چرخد را نیز مطرح کرد. این ایده چنان جلوتر از زمان خود بود که به عنوان کفر تلقی می‌شد! ارشمیدس کشف کرد که غوطه‌ور شدن یک جسم جامد در آب مقدار مایعی برابر با حجم جسم جامد را جابجا می‌کند. در مجموع، یونانیان در مفاهیم پایه‌ای علوم چنان تأثیرگذار بوده‌اند که بیشتر نمادهای مورد استفاده در فیزیک و معادلات ریاضی از الفبای یونانی گرفته شده‌اند.