مردم مصر باستان به نشانههایی که از جهان و طبیعت میدیدند اعتقادی عمیق داشتند و این اعتقادات بر تصمیمگیریهای آنان تاثیری بسیار داشت. البته این اعتقادات و باورها در برخی موارد به قدری افراطی بود که میتوان به آنها عنوان خرافه داد. برای مثال باور آنان به زندگی پس از مرگ به نوعی بود که وسایل زندگی فرد فوت شده را همراه او در قبر میگذاشتند! همچنین افسانههای متعددی درباره خدای خورشید – که Ra نام داشت و آن را میپرستیدند – و اهرامی که ساختهاند وجود دارد.
باورهای مصر باستان با گذشت زمان و با تحلیل و تحریفی که بر آنها رفته، پیچیدهتر نیز شده است. از فرضیاتی که درباره افسانهها و رازهای عصر مصر باستان وجود دارد، نتایج بسیاری گرفته شده است. در ادامه مطلب تعدادی از این باورها و اعتقادات را بازگو میکنیم. با دیجی رو همراه باشید.
1- شترها برای حمل بار استفاده نمیشدند
مصریان باستان برای حیوانات تقدس خاصی قائل بودند. به این صورت که از حیوانات خود برای حمل بارهای سنگین استفاده نمیکردند و در عوض بردگان این گونه کارها را انجام میدادند! با توجه به گرمای شدید و بیابانی بودن منطقه مصر استفاده از شتر که مقاومت بدنی بالایی برای تحمل گرما و تشنگی دارد بسیار منطقی و کارساز بود، اما از آنها استفاده نمیشد و از بردگان برای بلندکردن و جابجایی اشیای سنگین استفاده میشد.
با این حال بعضی اوقات از الاغ برای جابجایی وسایل از یک امپراطوری به امپراطوری دیگر استفاده میشد. از رود نیل نیز که در طول کشور مصر امتداد دارد، برای کشتیرانی و جابجایی بار و مسافر استفاده میشد.
2- مردگان به عنوان مرده و فانی مطلق در نظر گرفته نمیشدند
مصریان باستان به ادامه زندگی پس از مرگ اعتقادی راسخ داشتند و مردگان خود را با دقت مومیایی کرده و همراه آنها وسایل و داراییهای تجملی مانند طلا و زیورآلات را داخل قبر میگذاشتند. آنها معتقد بودند که مردگان همراه مردم عادی و در بین آنها در حال زندگی هستند. بنابراین، در طول سال در فواصل مختلف به قبر مردگان سر میزدند و لوازم مورد نیاز آنها را فراهم میکردند. برای مثال به طور مرتب برای مردگان غذا میبردند و تصور میکردند که شخص مرده همانند زندگان نیاز به غذا دارد.
3- سنت مومیایی کردن
مصریان باستان در مورد فرایند مومیایی کردن میدانستند که این کار باعث پیشگیری از آسیب دیدن بدن مرده خواهد شد و بدن برای مدت زمان بیشتری باقی خواهد ماند. آنها برای مومیایی کردن افراد مورد علاقه خود روشی خاص داشتند و بسیار دقیق بودند. در هنگام مومیایی کردن اجساد، از هر روش و راهی برای اطمینان از محفوظ ماند هر چه بیشتر بقای جسد استفاده میکردند، مانند باندپیچی کردن بدن و استفاده از ادویههایی مخصوص. آنها به خوبی از روشها و میزان موادی که برای جلوگیری از فاسد شدن جسم مورد نیاز بود، آگاه بودند. رودهها را از بدن خارج میکردند و مغز نیز از طریق بینی خارج میگردید، در حالی که قلب را دستکاری نمیکردند و اعتقاد داشتند که روح مرده در قلب آن قرار دارد!
4- حیوانات نیز مومیایی میشدند
همانطور که گفتیم برخی از حیوانات در دوره مصر باستان قداست داشتند و از آنها به خوبی مراقبت میشد. بسیاری از فرعونیان سگ و گربه داشتند و با آنها همانند یک انسان یا حتی بهتر از آن برخورد میشد. مردم همچنین از شتر و الاغ به عنوان حیوان خانگی مراقبت میکردند و خیلی کم از آنها برای بارکشی استفاده مینمودند و به جای آنها از بردگان استفاده میکردند. بنابراین جای تعجب نیست که بعضی از باستان شناسان جسد مومیایی شده این حیوانات را نیز پیدا کردهاند. حیوانات مومیایی شده دقیقا مانند جسد انسانها مومیایی شده و در قبرهایی مانند قبر انسانها جای داده شده بودند.
5- برای ساخت یک هرم 100 هزار برده مورد استفاده قرار میگرفت
از اهرام در مصر به عنوان خانه مومیاییها استفاده میشد. شکل هندسی این اهرام به صورت یک مثلث سه وجهی است که با حداکثر دقت به عنوان آرامگاه مردگان ساخته شده است. این باور وجود دارد که برای ساخت یک هرم از 100 هزار برده استفاده شده، اما بعد از تحقیقات بیشتر، نتیجه حیرت انگیز این بود که برای ساخت آنها فقط از 20 هزار برده استفاده شده است.
در مصر حدود 130 هرم ساخته شده است که بسیاری از آنها امروزه نیز وجود دارند. این هرمهای شگفت انگیز متقارن هستند و حجم کار و مصالحی را که برای ساخت آنها استفاده شده است، به خوبی نشان میدهند.
6- کسانی که برای گشودن قبرها اقدام کنند طلسم میشوند!
در مصر باستان این طور نبود که هر کسی مقبره داشته باشد، بلکه این مقبرهها برای افراد خاصی ساخته میشدند؛ به عنوان مثال فرعونها و همسرانشان، یا اعضای خاندان سلطنتی. این مقبرهها همه امکاناتی را که یک انسان برای زندگی کردن لازم داشت در خود داشتند و از این رو به اعتقاد آنها مردگان میتوانستند در این مقبرهها پس از مرگ نیز به زندگی خود ادامه دهند.
این باور وجود داشت هر کسی که اقدام به بازگشایی مقبرهها کند طلسم خواهد شد و برخی از باستان شناسان که در طول دههها اقدام به بازگشایی آنها کردهاند از بین رفتهاند! البته ظاهرا این فرضیه کارساز بوده و مردم را از باز کردن قبرها باز میداشته است. هم چنین این اعتقاد وجود داشت که طلا و وسایل ارزشمندی که همراه با مردهها دفن شده نیز تحت هیچ شرایطی نباید خارج شود و هر کس این کار را بکند مرده را حتی بیشتر خشمگین میکند. در این بین، وجود باکتریهای خطرناک، کرمها و دیگر آلایندهها مورد توجه قرار نمیگرفت زیرا این اعتقاد وجود داشت که همه اینها به خاطر طلسم است.
7- بردهها همراه فرعونها دفن میشدند
همان گونه که قبرهای راحت برای فرعونها ساخته میشد و این اعتقاد وجود داشت که آنها زندگی بعد از مرگ دارند و همه وسایل راحتی آنها از جمله طلا، ظروف، کفش و… همراه آنها دفن میشد بردهها نیز برای خدمت رسانی به فرعون بعد از مرگ او دفن میشدند.
اما پس از گذشت مدتی مجسمههای بردگان با بردگان واقعی جایگزین شدند و همراه فرعونیان به قبرها سپرده میشدند. این امر موجب میشد که از کشتن بردگان واقعی جلوگیری شود. این مجسمهها توسط باستان شناسان تنها در چند قبر پیدا شده است، اما این اعتقاد وجود دارد که این رسم در مصر باستان برای جلوگیری از قربانی شدن بردگان پایهگذاری شده بود.
8- خدمتکاران با لباس آغشته به عسل!
به نظر میرسد خدمتکارانی که همیشه به فرعون خدمت رسانی میکردند، به نوعی برده بودهاند. آنها میبایست همیشه در دسترس فرعونها میبودند و الا با خطر از دست دادن جان خود مواجه میشدند. با آنها به خوبی رفتار نمی شد و کارهایی از آنها خواسته میشد که بسیار دشوار و ناخوشایند بود. برای مثال، برای جلوگیری از این که مگسها هنگام صرف غذا مزاحم فرعون نشوند، این خدمتکارها لباسی آغشته به عسل میپوشیدند و در کنار فرعون میایستادند. مگسها به عسل میچسبیدند تا برای فرعون هنگامی که غذای خود را میل میکند، مزاحمتی ایجاد نکنند. بردگان باید از این قانون عجیب پیروی میکردند و همیشه هنگام صرف غذای فرعون حضور میداشتند.
9- هیچ کس نباید موهای فرعون را میدید!
یکی از خدایان مهم مصریان «ازیریس» بود که همیشه تاجی از طلا بر سر داشت. فراعنه نیز از ازیریس تقلید میکردند تا آن بزرگی و احترام را که مردم برای خدایان قائل بودند، کسب کنند. به همین دلیل این اعتقاد که موهای فرعون نباید دیده شود گسترش یافت و حتی آنها شروع به پوشاندن ریشهای خود با ماسکهای طلا کردند. این رسم تا پایان دوره فراعنه مصر ادامه یافت. تاج نقش بسیار مهمی در جدا کردن پادشاه از یک شاهزاده و طبقات پایینتر داشت. فراعنه بسیار علاقمند بودند که پرستش شوند و به همین دلیل سعی بر تقلید از خدایان داشتند. حتی گاهی آنان نام خدا بر خود میگذاشتند و مردم را مجبور به پرستش خود میکردند!
10- نام دشمنان فرعون بر کف کفشهایش نوشته میشد
یکی از فراعنه به نام توت “king Tut” مدت 18 سال پادشاهی کرد و از مردم خود بسیار بهرهکشی میکرد. او حتی نام خدایی را که مردم پرستش میکردند تغییر داد. به همین دلیل مردم پس از مرگ این فرعون همه بناها و ساختمانهایی که یادبودی از او را داشت تخریب کردند. با این حال او یک اندیشگر پیشتاز بود و اعتقاد داشت که همنژادهایش نباید با همدیگر جنگ کنند و صلح را بر همه چیز ترجیح میداد. او به شدت از جنگ افروزی پرهیز میکرد و دیگران را نیز به آن تشویق میکرد اما تلاشهایش نتیجهای در پی نداشت.
هنگامی که باستان شناسان قبر او را حفاری کردند و صندلهایش را پیدا کردند، دیدند که نقاشی دشمنانش بر کف کفش او نقش بسته است و این کار برای نشان دادن نفرت و بیاحترامی نسبت به دشمنانش بود.
مصریان باستان مرگ را با عنوان پایان زندگی نمی دونستند برای همین تمامی وسایل حیات را درون مقبره های قرار میدادند
مصریان باستان در فرایند مومیایی سازی باند ها را در سمومی قرار میدادند که برای حفظ مومیایی بود ان ها همه ی اعضای بدت بجز قلب رو از بدن خارج میکنند و بعضی از اعضا را درون ۵ خمره ی مخصوص قرار میدند
حیوانات برای مصریان باستان اهمیت بالایی داشته به طوری که انها را مومیایی می کردند حتی بعضی از حیوانات را به عنوان الهه قرار می دادند مثل الهه باستت
مصریان باستان به هیچ عنوان برای ساخت اهرام ثلاثه از برده ها استفاده نکردند اهرام مصر را مهندسان و کشاورزان(در مواقعه عدم توانایی در کشت)در ساخت این بناتاثیر داشتند و حتی تمامی کسانی که در ساخت اهرام کار کردند حقوق میگرفتند گاهی اوقات پارچه و گاهی اوقات شراب به عنوان دستمزد دریافت می کردند طی تحقیقات داشنشمندان توان خانه های این کارگران را در نزدیکی اهرام کشف کنند