در سال 2005، گالوپ یک نظرسنجی گردآوری کرد و در آن از دانش آموزان پرسید کدام یک از دورس تحصیلی مورد مطالعهشان درمدرسه برای آنها دشوارتر است. پاسخ دانش آموزان چندان عجیب و دور از ذهن نبود، چرا که ریاضیات در صدر مشکلترین درسها قرار گرفت.
دیکشنری کلمه دشوار را اینطور معنی میکند: به آسانی انجام نمیشود، نیازمند کار زیاد، مهارت یا برنامهریزی برای اجرای موفق است. وقتی بحث بر سر ریاضیات است معنی کلمه دشوار تبدیل به یک معما میشود. خصوصا که در معنی این کلمه اشاره میکند: «به آسانی انجام نمیشود». چیزی که ریاضی را برای خیلی از دانش آموزان سخت میکند نیاز به صبر، تمرین و ممارست است. یادگیری در ریاضی به طور مستقیم و خود کار اتفاق نمیافتد و نیازمند زمان و تلاش بسیار خواهد بود.
از آنجا که یادگیری ریاضی زمان و تمرین بیشتری میطلبد، دانش آموزان باید در برنامه ریزی درسی و مطالعاتی خود زمان کافی برای تمرین را در نظر داشته باشند تا قبل از تدریس مبحث جدید توسط آموزگاران خود، بر مبحث فعلی تدریس شده تسلط کافی بیابند.
ریاضی و انواع مغز
بر اساس نظر بسیاری از دانشمندان همواره یک نوع مغز وجودداشته است. با اینحال نقطه نظرات مخالف در هر موضوعی وجود دارد و خیلی از تئوریسینها معتقدند که مهارت درک مطلب ریاضی در افراد مختلف متفاوت است.
بر طبق یافتههای محققین علم مغز،افرادی که باسمت چپ مغز خود فکر میکنند تفکر منطقی دارند و تمایل به یادگیری مفاهیم بصورت متوالی دارند درحالیکه افرادی که با سمت راست مغز خود فکر میکنند معمولا تفکر هنری-بصری دارند. راست مغزها بیشتر جهانی هستند، آنها یکباره در میان حجم عظیمی از اطلاعات قرار میگیرند و آنها را به خوبی بخاطر میسپارند. بنابراین دانش آموزان چپ مغز غالبا موضوعات درسی را به سرعت درک میکنند درحالیکه دانش آموزان راست مغز غالبا با مشکل کمبود زمان مواجهاند و معمولا احساس میکنند عقب هستند.
اما در کلاسهای شلوغ با تعداد دانش آموز بالا امکان اختصاص زمان اضافه نیست. معلمان ملزم به ارائه مبحث جدید در زمان تعیین شده هستند.
ریاضی فرمی از نظم تجمعی است
دانش ریاضی و تشبیه آن به نظم تجمعی بدین معناست که مباحث درسی ریاضی شبیه به بلوکهای یک ساختمان هستند. شما باید در یک مبحث درسی درک مطلب و تسلط کافی را بدست بیاورید، قبل از آنکه به یادگیری مبحث بعدی بپردازید. اولین بلوکهای ساختمانی ریاضی ما در مقطع ابتدایی شکل میگیرند؛ زمانیکه ما در حال یادگیری قوانین اولیه ریاضی مانند ضرب و جمع هستیم.
بلوکهای ساختمانی بعدی در مقطع راهنمایی ساخته می شوند، زمانیکه دانش آموزان ابتدا فرمولها و عملیات را یاد میگیرند. این اطلاعات اولیه باید قبل از اینکه آنها مباحث پیشرفتهتر را شروع به یاد گرفتن کنند ملکه ذهن دانش آموزان شود.
مشکل عمده دانش آموزان معمولا بین مقطع راهنمایی و دبیرستان آشکار میشود زیرا دانش آموزان اغلب اوقات مبحث جدید را آموزش میبینند، اما قبل از اینکه مبحث قبلی را یاد گرفته باشند. دانش آموزانی که در مبحث ریاضی مقطع راهنمایی نمرات متوسط به پایین کسب میکنند، ناچارا مبحث جدید را آموزش میبینند، در حالیکه فقط نیمی از آنچه که باید را در مبحث قبلی آموخته اند. مباحث جدید به دانش آموزان آموزش داده میشود زیرا:
- آنها فکر میکنند نمره متوسط به اندازه کافی خوب است.
- والدین متوجه نمیشوند که پیشرفتن در مباحث درسی بدون آمادگی لازم موجب مشکلات و ضعفهای بسیاری برای دانش آموزانشان در مقاطع بالاتر خواهد شد.
- معلمان فرصت و انرژی کافی برای اطمینان حاصل کردن از یادگیری کامل هر یک از دانش آموزان در تک تک مباحث را ندارند.
در نتیجه دانش آموزان مباحث درسی را یکی پس از دیگری طی میکنند و بلوکهای ساختمانی ریاضی آنها ضعیف شکل میگیرد، در نتیجه در مقاطع بالاتر تحصیلی با محدودیتهای بسیاری روبرو میشوند که موجب عدم کسب نمره کافی و شکست آنها میگردد.
راه حل کارساز برای دانش آموزانی که نمره متوسط در یک مبحث کسب میکنند دوره مباحث قبلی به کمک یک معلم راهنما است تا ایرادات این دانش آموزان با تمرین و اختصاص زمان بیشتر برطرف گردد.
ریاضی را برای خودمان آسان کنیم
ریاضی بهنظر سخت میرسد زیرا زمان و انرژی زیادی از دانش آموز میطلبد و اغلب آنها زمان مناسبی را به یادگیری هر مبحث اختصاص نمیدهند و از کلاس عقب میمانند. بسیاری از دانش آموزان با پایه ضعیف به یادگیری مباحث پیچیده میپردازند و اغلب بدلیل ساختار ضعیف نمره کافی کسب نمیکنند.
اگر چه بنظر خبر بدی میرسد اما اگر به اندازه کافی صبور باشیم، راه حل آن بسیار ساده است. مهم نیست شما در چه مقطع و مبحثی در حال تحصیل هستید، حفرههای عمیق خود در مباحث پایهای مقطع متوسطه را شناسایی کنید و به درک آن مفاهیم پایه بپردازید، شما باید این حفرههای عمیق را با صبر و حوصله پر کنید.
اگر در مقطع راهنمایی هستید، مباحث مورد نیاز برای جبر را به خوبی مسلط شوید. اگر لازم است یک معلم استخدام کنید. اگر در مقطع دبیرستان هستید و با درس ریاضی درگیرید، یک سلسله مباحث مربوط به مقطع راهنمایی را دانلود کنید و بخوانید. اطمینان حاصل کنید تمام مباحث را به خوبی مسلط شدهاید. اگر دانشجو هستید تمام مباحث مقاطع راهنمایی و دبیرستان را جمع آوری کنید به نظر میرسد در مقطع دانشگاه رفع اشکال و یادگیری کلیه بخشها کمی زمان بر باشد، اما شما میتوانید با هفتهای یک یا دوبار تمرین در طول یک سال تسلط نسبتا کاملی بر مباحث پایه پیدا کنید.
مهم نیست که شما کجا و از کی به مشکل خوردید، تنها باید مطمئن شوید نقاط ضعف خود را در مقاطع گذشته شناسایی کرده اید و با یادگیری و تمرین حفرههای عمیق را پر کنید.